Tính trung lập của tiền (Neutrality Of Money) là gì? Ví dụ về tính trung lập của tiền

Hình minh họa.

Tính trung lập của tiền

Khái niệm

Tính trung lập của tiền trong tiếng Anh là Neutrality Of Money hoặc Neutral Money.

Tính trung lập của tiền là một lí thuyết kinh tế nói rằng những thay đổi trong cung tiền chỉ ảnh hưởng đến các biến danh nghĩa và không phải là biến thực. Nói cách khác, lượng tiền được in bởi các ngân hàng trung ương có thể tác động đến giá cả và tiền lương nhưng không ảnh hưởng đến sản lượng hoặc cấu trúc của nền kinh tế.

Các phiên bản hiện đại của lí thuyết này chấp nhận rằng những thay đổi trong cung tiền có thể ảnh hưởng đến sản lượng hoặc mức thất nghiệp trong ngắn hạn. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế học ngày nay vẫn tin vào tính trung lập của tiền trong dài hạn sau khi tiền được lưu thông trong toàn bộ nền kinh tế.

Lí thuyết về tính trung lập của tiền dựa trên ý tưởng rằng tiền là yếu tố trung lập và không có tác động thực sự lên trạng thái cân bằng kinh tế. Việc in thêm tiền không thể thay đổi bản chất cơ bản của nền kinh tế, ngay cả khi nó thúc đẩy cầu và dẫn đến tăng giá hàng hóa, dịch vụ và tiền lương.

Theo lí thuyết này, mọi thị trường cho tất cả các loại hàng hóa là thông suốt và liên tục. Giá tương đối tự điều chỉnh linh hoạt và luôn hướng tới trạng thái cân bằng. Những thay đổi trong cung tiền không làm thay đổi các điều kiện cơ bản trong nền kinh tế. 

Tiền mới in không tạo ra cũng không phá hủy các guồng máy trong thị trường, không tìm ra các đối tác thương mại mới và không ảnh hưởng đến kiến thức và kĩ năng hiện có. Do đó, tổng cung là không đổi.

Không phải mọi nhà kinh tế đều đồng ý với cách nghĩ này, còn những người thường tin vào tính trung lập của tiền thì thường tin rằng rằng lí thuyết này chỉ thực sự đúng trong dài hạn. 

Trên thực tế, giả định về tính trung lập của tiền trong dài hạn là nền tảng cho hầu hết các lí thuyết kinh tế vĩ mô. Các nghiên cứu toán kinh tế dựa vào sự lưỡng phân cổ điển này để dự đoán ảnh hưởng của chính sách kinh tế.

Ví dụ về tính trung lập của tiền

Giả sử một nhà kinh tế vĩ mô đang nghiên cứu chính sách tiền tệ của một ngân hàng trung ương, chẳng hạn như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Khi Fed tham gia vào các hoạt động trong thị trường mở, nhà kinh tế vĩ mô không cho rằng những thay đổi trong cung tiền sẽ làm biến đổi thiết bị vốn, mức việc làm hoặc lượng của cải thực sự trong tương lai của trạng thái cân bằng dài hạn. 

Điều này mang lại cho nhà kinh tế một tập hợp các tham số dự đoán ổn định hơn nhiều.

Chỉ trích về tính trung lập của tiền

Lí thuyết tính trung lập của tiền cũng phải chịu nhiều chỉ trích. Nhiều nhà kinh tế học đáng chú ý phản bác khái niệm này kể cả trong ngắn và dài hạn, như John Maynard Keynes, Ludwig von Mises và Paul Davidson. Trường phái kinh tế hậu Keynes và trường phái kinh tế học Áo cũng bác bỏ nó. 

Một số nghiên cứu kinh tế lượng cho thấy sự thay đổi trong cung tiền ảnh hưởng đến giá tương đối trong khoảng thời gian dài.

(Theo investopedia)