Thuê tàu định hạn (Time charter) là gì? Đặc điểm của phương thức thuê tàu định hạn
Hình minh họa. Nguồn: Cước vận chuyển quốc tế
Thuê tàu định hạn (Time charter)
Định nghĩa
Thuê tàu định hạn trong tiếng Anh là Time charter.
Thuê tàu định hạn hay thuê tàu theo thời hạn là việc chủ tàu cho người thuê tàu thuê toàn bộ con tàu, có thể gồm cả một thuyền bộ (thuyền trưởng và tập thể thủy thủ) hoặc không, để kinh doanh chuyên chở hàng hóa trong một thời gian nhất định, còn người thuê tàu phải trả tiền thuê tàu và các chi phí hoạt động của con tàu.
Đặc điểm
Phương thức thuê tàu định hạn có đặc điểm:
- Người thuê tàu được quyền quản lí và sử dụng con tàu trong một thời gian nhất định. Người thuê tàu phải tìm hàng hóa để chở và có thể chở nhiều chuyến trong thời gian thuê.
- Văn bản điều chỉnh mối quan hệ giữa chủ tàu và người thuê tàu là hợp đồng định hạn (Time Charter Party).
- Hợp đồng thuê tàu định hạn mang tính chất là một hợp đồng thuê tài sản được kí kết giữa chủ tàu và người thuê tàu, qui định những nội dung trên: tên chủ tàu, người thuê tàu, tên tàu, trọng tải, dung tích đăng kí, dung tích chứa hàng, khả năng đi biển của tàu, thời gian và địa điểm giao tàu, trả tàu, thời gian thuê, vùng biển được phép kinh doanh, tiền thuê, phân chia một số chi phí hoạt động của tàu như: nhiên liệu, nước ngọt...
- Người thuê tàu phải trả cho chủ tàu tiền thuê (Hire) chứ không phải tiền cước (Freight). Tiền thuê tàu được tính theo ngày hoặc tháng cho toàn bộ tàu hoặc theo một đơn vị trọng tải hay dung tích của tàu.
- Ngoài tiền thuê tàu, người thuê tàu còn phải chịu các chi phí hoạt động của con tàu (Operation Cost) như: nhiên liệu, nước ngọt, cảng phí, đại lí phí, hoa hồng môi giới, vật liệu chèn lót...
- Chủ tàu không đóng vai trò là người chuyên chở. Khi đi chở thuê theo chuyến thì người thuê tàu (Time Charterer) sẽ đóng vai trò là người chuyên chở chứ không phải chủ tàu.
- Với những đặc điểm trên, người thuê tàu thường sử dụng phương thức thuê tàu định hạn khi thị trường thuê tàu nhộn nhịp, giá cước có xu hướng tăng, việc thuê tàu chuyến khó khăn.
Hiện nay, người thuê tàu ở Việt Nam ít sử dụng phương thức thuê tàu theo thời hạn.
Các hình thức thuê tàu định hạn
(1) Thuê toàn bộ: tức là thuê toàn bộ con tàu cung thuyền bộ (thuyền trưởng, sĩ quan, thủy thủ). Trong hình thức này có hai cách:
- Thuê theo thời hạn (Period Time Charter): tức là thuê tàu trong một thời gian, có thể là 6 tháng, 1 năm, nhiều năm...
- Thuê định hạn chuyến (Trip Time Charter): tức là thuê kiểu định hạn, nhưng chỉ một chuyến.
(2) Thuê định hạn trơn (Bare Boat Charter): Chủ tàu cho người thuê tàu thuê con tàu mà không có thuyền bộ. Trong trường hợp này, người thuê tàu phải biên chế đủ thuyền bộ mới có thể khai thác con tàu được.
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Logistics và vận tải quốc tế, NXB Thông tin và Truyền thông)