Thuê tàu chuyến (Voyage Chartering) là gì? Ưu điểm và hạn chế

Hinh minh họa

Thuê tàu chuyến (Voyage Chartering)

Định nghĩa

Thuê tàu chuyến trong tiếng Anh là Voyage Chartering. Thuê tàu chuyến là việc chủ hàng liên hệ với chủ tàu hoặc đại diện của chủ tàu yêu cầu thuê lại toàn bộ con tàu để chuyên chở hàng hóa từ một hoặc nhiều cảng xếp đến một hoặc nhiều cảng dỡ theo yêu cầu của chủ hàng.

Hiểu theo cách đơn giản:

Thuê tàu chuyến là việc chủ hàng liên hệ với chủ tàu hoặc đại diện của chủ tàu yêu cầu thuê lại toàn bộ con tàu để chuyên chở hàng hóa theo yêu cầu của mình.

Các thuật ngữ liên quan

- Tàu chuyến là tàu chuyên chở hàng hóa giữa hai hay nhiều cảng theo yêu cầu của chủ hàng trên cơ sở hợp đồng thuê tàu.

- Vận đơn đường biển (Ocean Bill of Lading) là chứng từ trong vận tải đường biển, là hoá đơn và biên lai giữa người chuyên chở và người gửi hàng. (Theo Investopedia, Ocean Bill of Lading)

Đặc điểm của phương thức thuê tàu chuyến

- Tàu không chạy theo lịch trình cố định như tàu chợ, mà theo yêu cầu của chủ hàng.

- Văn bản điều chỉnh mối quan hệ giữa các bên trong thuê tàu chuyến là hợp đồng thuê tàu chuyến (Voyage Charter Party - C/P) và vận đơn đường biển.

- Hợp đồng thuê tàu chuyến được kí kết giữa người thuê tàu (Charterer) và người chuyên chở (chủ tàu hoặc người quản lí tàu), trong đó người chuyên chở (Carrier) cam kết chuyên chở hàng hóa để giao phó cho người nhận hàng ở cảng đến, còn người thuê tàu cam kết trả tiền cước chuyên chở theo mức hai bên đã thỏa thuận.

- Khi xếp hàng lên tàu hoặc khi nhận hàng để xếp, người chuyên chở sẽ cấp vận đơn đường biển. Vận đơn này điều chỉnh mối quan hệ giữa người chuyên chở với người gửi hàng, giữa người chuyên chở với người nhận hàng hoặc người cầm B/L.

- Người thuê tàu có thể tự do thỏa thuận, mặc cả về các điều kiện chuyên chở và giá cước trong hợp đồng thuê tàu.

- Giá cước trong thuê tàu chuyến có thể gồm cả chi phí xếp dỡ hoặc không là do thỏa thuận của hai bên. Giá cước được tính theo trọng lượng hàng, thể tích hàng hoặc theo giá thuê bao (Lumpsum) cho một chuyến.

- Chủ tàu có thể đóng vai là người chuyên chở hoặc không.

Lưu ý:

- Tàu chuyến thường được dùng khi thuê chở dầu và hàng hoá khối lượng lớn như: than đá, quặng, ngũ cốc, bô xít, phốt phát, xi măng, phân bón... và người thuê tàu phải có một khối lượng hàng hóa tương đối lớn đủ xếp một tàu.

Các hình thức thuê tàu chuyến

(1) Thuê chuyến một (Single Trip)

(2) Thuê chuyến khứ hồi (Round Trip)

(3) Thuê chuyến một liên tục (Consecutive Voyage)

(4) Thuê tàu theo hợp đồng có khối lượng lớn hàng hóa

Ưu điểm và hạn chế của phương thức thuê tàu chuyến

Ưu điểm

- Chủ hàng có thể chủ động trong việc lựa chọn thời gian và cảng xếp hàng.

- Giá cước thuê tàu thấp hơn so với cước tàu chợ.

- Có thể thỏa thuận mọi điều khoản trong hợp đồng.

- Tốc độ chuyên chở hàng hóa nhanh.

Hạn chế

- Đây là phương thức không kinh tế khi chở lượng hàng nhỏ.

- Kĩ thuật và nghiệp vụ thuê tàu phức tạp.

- Giá cước biến động.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Logistics và vận tải quốc tế, NXB Thông tin và Truyền thông; Vận tải quốc tế - Các phương thức thuê tàu, IBC)