Thao túng (Manipulation) trong kinh tế là gì? Thao túng giá chứng khoán và thao túng tiền tệ

Hình minh họa. Nguồn: finance.yahoo.com

Thao túng

Khái niệm

Thao túng trong tiếng Anh là Manipulation.

Thao túng đề cập đến việc thổi phồng hoặc làm giảm giá của chứng khoán một cách giả tạo hoặc tác động đến hành vi thị trường vì lợi ích cá nhân. Trong hầu hết các trường hợp, thao túng là hành vi bất hợp pháp, nhưng các cơ quan quản lí và các cơ quan chức năng khác có thể khó phát hiện ra chúng. 

Những kẻ thao túng khó có thể hoạt động khi qui mô và số lượng người tham gia vào một thị trường tăng lên. Việc thao túng giá cổ phiếu của các công ty nhỏ như cổ phiếu penny stock dễ dàng hơn nhiều vì các nhà phân tích và những người tham gia thị trường không theo dõi chúng chặt chẽ như cổ phiếu của các công ty vừa và lớn.

Thao túng được gọi bằng nhiều cái tên khác nhau như thao túng giá, thao túng giá chứng khoán và thao túng thị trường.

Thao túng giá chứng khoán

Có nhiều hình thức thao túng giá chứng khoán trong thị trường. Một cách để hạ giá chứng khoán là đặt hàng trăm lệnh nhỏ với mức giá thấp hơn đáng kể so với giá đang được giao dịch. Các nhà đầu tư nhầm tưởng rằng có điều gì đó không hay đang xảy ra với công ty, do đó họ bán ra, kéo giá thấp xuống nữa. 

Một ví dụ khác về thao túng là đặt các lệnh mua và bán đồng thời thông qua các nhà môi giới khác nhau, sao cho giá trị của các lệnh triệt tiêu lẫn nhau. Hình thức thao túng này mang lại cảm giác rằng khối lượng giao dịch tăng cho thấy rằng có nhiều người đang quan tâm tới chứng khoán này.

Thao túng tiền tệ

Thao túng tiền tệ là một loại thao túng thị trường hơi đặc biệt, vì chỉ có thể được thực hiện bởi các ngân hàng trung ương và chính phủ quốc gia. Do là chủ sở hữu của đồng tiền nước mình, nhiều hành động mà chính phủ các quốc gia thực hiện để hạ giá hoặc thổi phồng giá trị tiền tệ được hợp pháp hóa. 

Mặc dù thao túng tiền tệ không phải là bất hợp pháp, một quốc gia thao túng tiền tệ của mình có thể bị các nước khác phản đối hoặc trừng phạt thông qua các đối tác thương mại. 

Hơn nữa, các tổ chức quốc tế như Tổ chức Thương mại Thế giới đã được khuyến khích đóng vai trò mạnh mẽ hơn trong việc giải quyết các cáo buộc thao túng tiền tệ.

Ví dụ về thao túng tiền tệ

Vào ngày 5 tháng 8 năm 2019, lần đầu tiên trong hơn một thập kỉ, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã thiết lập tỉ giá tham chiếu hàng ngày của Nhân dân tệ dưới mức 7 Nhân dân tệ cho một đồng đôla Mỹ. Tỉ giá này sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1 tháng 9 năm 2019 nhằm đáp trả mức thuế mới 10% đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc trị giá 300 tỉ USD do chính quyền Trump áp đặt. 

Thị trường toàn cầu rơi vào trạng thái bán tháo ngay sau quyết định này, kể cả ở Mỹ chỉ số Dow Jones giảm 2.9 %. Do đó, chính quyền Trump đã chỉ trích cho rằng Trung Quốc đang thao túng tiền tệ.

(Theo investopedia.com)