Tài trợ ngoài bảng cân đối (Off-Balance Sheet Financing) là gì? Ví dụ và ảnh hưởng

Tài trợ ngoài bảng cân đối

Khái niệm

Tài trợ ngoài bảng cân đối trong tiếng Anh là Off-Balance Sheet Financing.

Tài trợ ngoài bảng cân đối là là một thông lệ kế toán ghi lại tài sản và nợ phải trả mà không hiển thị trên bảng cân đối kế toán.

Mục đích của phương pháp này là giảm các khoản nợ phải trả của công ty trên bảng cân đối kế toán, giúp bảng cân đối trông có vẻ hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư.

Ví dụ về Tài trợ ngoài bảng cân đối

Các hình thức phổ biến của tài trợ ngoài bảng cân đối bao gồm thuê vận hành (Operating leases) và quan hệ đối tác (Partnerships).

Thuê vận hành đã được sử dụng rộng rãi, mặc dù các qui tắc kế toán đã được thắt chặt để giảm bớt việc sử dụng này.

Một công ty có thể thuê hoặc cho thuê một thiết bị và sau đó mua thiết bị vào cuối thời gian thuê với số tiền thấp nhất, hoặc công ty chọn mua toàn bộ thiết bị từ đầu.

Trong cả hai trường hợp, một công ty cuối cùng sẽ sở hữu thiết bị. Nếu công ty chọn thuê vận hành, công ty chỉ ghi lại chi phí thuê thiết bị và ghi vào phần tài sản trên bảng cân đối kế toán.

Nếu công ty mua thiết bị, công ty ghi lại tài sản (thiết bị) và nợ phải trả (giá mua). Bằng cách sử dụng thuê vận hành, công ty chỉ ghi lại chi phí thuê, ít hơn đáng kể so với mua toàn bộ, và điều này dẫn đến bảng cân đối kế toán "sạch" hơn.

Quan hệ đối tác là một mục tài chính phổ biến khác của tài trợ ngoài bảng cân đối mà một công ty che giấu các khoản nợ của mình bằng cách tạo ra các mối quan hệ đối tác.

Khi một công ty tham gia vào quan hệ đối tác, ngay cả khi công ty có chi phí kiểm soát, công ty không phải thể hiện các khoản nợ với đối tác trên bảng cân đối kế toán, dẫn đến một bảng cân đối sạch hơn.

Hai ví dụ về các thỏa thuận tài trợ ngoài bảng cân đối minh họa tại sao các công ty có thể sử dụng nó để giảm các khoản nợ phải trả của họ trên bảng cân đối kế toán, giúp bảng cân đối trông có vẻ hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, vấn đề mà các nhà đầu tư gặp phải khi phân tích báo cáo tài chính của công ty là nhiều thỏa thuận tài chính này không bắt buộc phải tiết lộ, hoặc công ty chỉ tiết lộ một phần. Những tiết lộ này không phản ánh đầy đủ tổng nợ của công ty. Do thiếu công bố đầy đủ, các nhà đầu tư phải xác định giá trị của các báo cáo được báo cáo trước khi đầu tư, bằng cách hiểu những tài trợ ngoài bảng cân đối.

Tài trợ ngoài bảng cân đối ảnh hưởng đến các nhà đầu tư như thế nào?

Tài trợ ngoài bảng cân đối ảnh hưởng đến các tỉ lệ đòn bẩy của công ty như tỉ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, tỉ lệ nợ trên tổng tài sản.

Ngoài các tỉ lệ nợ, tài trợ ngoài bảng cân đối cũng ảnh hưởng đến chỉ số thanh khoản. Công ty bán một tài sản lớn, thường là một tài sản cố định như tòa nhà hoặc thiết bị vốn lớn, sau đó cho thuê lại từ người mua. Khi bán tài sản này, dòng tiền lớn sẽ vào công ty, và một dòng tiền ra nhỏ để làm chi phí cho thuê thay vì mua toàn vốn. Điều này làm giảm mức dòng tiền ra của công ty rất nhiều nên chỉ số thanh khoản cũng bị ảnh hưởng.

Chỉ số thanh khoản (Liquidity ratio) càng cao thì khả năng trang trải các khoản nợ hiện tại càng tốt. Dòng tiền từ việc bán tài sản làm tăng tài sản hiện tại làm cho chỉ số thanh khoản thuận lợi hơn.

Điểm mấu chốt của Tài trợ ngoài bảng cân đối

Các thỏa thuận tài trợ ngoài bảng cân đối là tùy ý và mặc dù chúng được cho phép theo tiêu chuẩn kế toán, nhưng vẫn có một số qui tắc chi phối cách sử dụng.

Việc sử dụng hình thức này làm phức tạp phân tích của các nhà đầu tư về tình hình tài chính của công ty. Các nhà đầu tư cần đọc báo cáo tài chính đầy đủ, và tìm kiếm các dấu hiệu sử dụng tài trợ ngoài bảng cân đối. Một số dấu hiệu bao gồm các thuật ngữ như quan hệ đối tác, chi phí thuê hoặc cho thuê.

(Theo Investopedia và Study)