Quan hệ tiền tệ quốc tế (International Monetary Relations) là gì? Các chủ thể của quan hệ tiền tệ quốc tế

Hình minh họa (Nguồn: saga.vn)

Quan hệ tiền tệ quốc tế

Khái niệm

Quan hệ tiền tệ quốc tế trong tiếng Anh là International Monetary Relations.

Quan hệ tiền tệ quốc tế là tổng thể các mối quan hệ kinh tế gắn liền với chức năng của tiền tệ với tư cách là tiền tệ thế giới phục vụ cho hoạt động thương mại hàng hóa và dịch vụ quốc tế, di chuyển tư bản, cho vay và tài trợ, trao đổi khoa học kĩ thuật, du lịch quốc tế và các khoản chuyển của tư nhân cũng như giữa các quốc gia với nhau. 

Nói một cách ngắn gọn thì quan hệ tiền tệ quốc tế chính là tổng thể các mối quan hệ kinh tế hình thành trong quá trình thực hiện các hoạt động thanh toán quốc tế cũng như các giao dịch về tài chính, tiền tệ.

Các chủ thể của Quan hệ tiền tệ quốc tế

+ Các ngân hàng đầu tư và thương mại: trước tiên phải kể đến là các ngân hàng xuyên quốc gia (TNBs). 

Những ngân hàng này chuyên thực hiện các giao dịch ngoại hối với nhau hoặc với các TNCs (công ty xuyên quốc gia). Chiếm vai trò chủ đạo trong thực hiện các giao dịch ngoại hối là các ngân hàng xuyên quốc gia toàn cầu với hệ thống mạng lưới chi nhánh và ngân hàng con ở khắp thế giới. 

Hiện nay có khoảng 100 ngân hàng lớn nhất thế giới được liệt vào nhóm này.

+ Các ngân hàng trung ương của các quốc gia: thực hiện những biện pháp can thiệp cần thiết để điều chỉnh tỉ giá hối đoái, quản lí dự trữ vàng và ngoại tệ cũng như các khoản nợ của quốc gia, giám sát các ngân hàng thương mại, thực hiện chức năng kiểm soát và điều tiết ngoại hối.

+ Các thể chế phi ngân hàng: gồm các quỹ đầu tư, quĩ bảo hiểm, ngoài ra còn có một nhân tố mới xuất hiện trên thị trường tiền tệ thế giới vào cuối thế kỉ XX là các quĩ phòng hộ (Hedge Fund - HF).

+ Các Brokers: là những trung gian chuyên nghiệp trên thị trường tiền tệ. Họ giúp các ngân hàng thực hiện các lệnh mua hay bán ngoại hối. Để được hành nghề môi giới ngoại hối thì phải có giấy phép.

+ Các tổ chức tài chính, tín dụng như IMF, WB: thực hiện các hoạt động điều tiết trên thị trường tiền tệ thế giới.

+ Các cá nhân: có tham gia vào hoạt động liên quan đến tiền tệ nhưng với số lượng nhỏ như chi trả du lịch, học bổng, nhuận bút…

Các quan hệ tiền tệ được tổ chức dưới các hình thức khác nhau và được điều chỉnh bởi pháp luật quốc gia và luật pháp quốc tế. Hình thức tổ chức và điều chỉnh các quan hệ tiền tệ được gọi chung là hệ thống tiền tệ.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Quan hệ kinh tế quốc tế, NXB Giáo dục Việt Nam)