Hợp đồng hoán đổi giảm dần (Amortizing Swap) là gì? Công thức tính giá trị hiện tại

Hình minh họa. Nguồn: Slideserve.com

Hoán đổi giảm dần

Khái niệm

Hợp đồng hoán đổi giảm dần còn được gọi là Hợp đồng hoán đổi lãi suất giảm dần trong tiếng Anh là Amortizing Swap.

Hợp đồng hoán đổi giảm dần là một dạng hợp đồng hoán đổi lãi suất trong đó số tiền gốc danh nghĩa được giảm theo tỉ lệ cố định và tỉ lệ thả nổi cơ sở. 

Hợp đồng hoán đổi giảm dần là một công cụ phái sinh có một bên trả lãi suất cố định trong khi bên còn lại trả lãi suất thả nổi trên số tiền gốc danh nghĩa giảm dần theo thời gian. 

Tiền gốc danh nghĩa được xác định bởi một công cụ tài chính cơ sở với số dư gốc giảm dần chẳng hạn như các khoán thế chấp. 

Một hợp đồng hoán đổi giảm dần là một giao dịch chỉ trao đổi các dòng tiền chứ không phải số tiền gốc.     

Đặc điểm Hợp đồng hoán đổi giảm dần

Như các hợp đồng hoán đổi Plain Vanilla (hay hợp đồng hoán đổi lãi suất thả nổi – cố định) khác, hợp đồng hoán đổi giảm dần là một thỏa thuận giữa hai bên. Các bên đồng ý trao đổi một dòng tiền thanh toán lãi trong tương lai cho một dòng tiền khác dựa trên số tiền gốc thỏa thuận. 

Hợp đồng hoán đổi giảm dần được sử dụng để giảm hoặc tăng mức tiếp xúc với các biến động của lãi suất. 

Sự khác biệt chính với các hợp đồng hoán đổi khác là số tiền gốc của hợp đồng hoán đổi giảm dần được khấu trừ theo thời gian, thường theo một lịch cố định. Ví dụ, một hợp đồng hoán đổi giảm dần có thể được gắn với một khoản thế chấp bất động sản.      

Giống như hợp đồng hoán đổi lãi suất, các hợp đồng hoán đổi giảm dần được giao dịch trên các thị trường OTC và có thể được tùy chỉnh dựa trên mong muốn của các bên.      

Tiền gốc danh nghĩa trong một hợp đồng hoán đổi giảm dần có thể được khấu trừ cùng tốc độ với công cụ tài chính cơ sở. Lãi suất cũng có thể dựa trên các lãi suất điểm chuẩn như lãi suất khoản thế chấp hoặc lãi suất LIBOR.

Một hợp đồng hoán đổi giảm dần thường bao gồm nhánh (dòng tiền) cố định và nhánh thả nổi. Giá trị của hợp đồng được xác định bởi các giá trị hiện tại của các nhánh.  

Công thức tính giá trị hiện tại của hợp đồng hoán đổi giảm dần

Công thức tính giá trị hiện tại (PV) của một hợp đồng hoán đổi giảm dần nếu nhận lãi suất thả nổi và trả lãi suất cố định. 

 PV_{hoán đổi giảm dần} = PV_{thả nổi} − PV_{cố định}

Công thức tính giá trị hiện tại (PV) của một hợp đồng hoán đổi giảm dần nếu trả lãi suất thả nổi và nhận lãi suất cố định. 

 PV_{hoán đổi giảm dần}  = PV_{cố định} −  PV_{thả nổi}

_{Một số lưu ý}

Đối với người nhận tỉ lệ cố định, việc đảm bảo lịch khấu trừ của hợp đồng hoán đổi giảm dần và tài sản cơ sở được đặt ở mức giống nhau là rất quan trọng.

Các giao dịch OTC bao gồm cả giao dịch hợp đồng hoán đổi tiềm tàng rủi ro đối tác. Các giao dịch không được bảo trợ bởi sàn giao dịch và do đó rủi ro không thể chuyển giao tài sản như thỏa thuận trong hợp đồng cao hơn.   

Đối lập với hợp đồng hoán đổi giảm dần là hợp đồng hoán đổi tích lũy gốc. Một hợp đồng hoán đổi tích lũy gốc có số tiền gốc danh nghĩa tăng lên trong suốt vòng đời của hợp đồng. 

Hoán đổi giảm dần và hoán đổi tích lũy có số tiền gốc danh nghĩa bị ảnh hưởng trong suốt thời hạn hợp đồng, trái ngược với các loại hợp đồng hoán đổi khác có số tiền gốc danh nghĩa không đổi trong suốt thời hạn hợp đồng.   

(Theo Investopedia)