Hiệu quả về giá (Price Efficiency) là gì? Đặc điểm và hạn chế

Hiệu quả về giá

Khái niệm

Hiệu quả về giá trong tiếng Anh là Price Efficiency.

Hiệu quả về giá là một lí thuyết đầu tư cho rằng giá của tài sản phản ánh tất cả thông tin của những người tham gia thị trường.

Lí thuyết đầu tư cho rằng thị trường hiệu quả bởi vì tất cả các thông tin có liên quan ảnh hưởng đến việc định giá đều trong phạm vi công chúng. Điều đó có nghĩa là các nhà đầu tư gần như không thể kiếm được tiền lãi vượt quá hoặc trên hệ số alpha trên một cơ sở nhất quán.

Đặc điểm của Hiệu quả về giá

Giả thuyết thị trường hiệu quả (Efficient market hypothesis – EMH) khẳng định rằng thị trường hấp thụ hợp lí tất cả các thông tin có sẵn và định giá nó ngay lập tức vào việc định giá tài sản.

Những người ủng hộ hiệu quả dạng yếu (Weak Form Efficiency) của EMH cho rằng giá chứng khoán giao dịch công khai hiện tại phản ánh tất cả thông tin có sẵn về họ, vì vậy giá trước đây của họ không đưa ra các chỉ dẫn để dự đoán xu hướng giá trong tương lai.

Hiệu quả dạng trung bình (Semi-Strong Form Efficiency) của EMH lại lập luận rằng trong khi giá cả hiệu quả, giá sẽ phản ứng tức thời với thông tin mới.

Cuối cùng, những người theo hiệu quả dạng mạnh (Strong form effiency) cho rằng giá tài sản không chỉ phản ánh kiến thức về thị trường công chúng mà bao gồm cả thông tin nội bộ cá nhân.

Ví dụ về Hiệu quả về giá

Ví dụ, một công ty CDE hiện giao dịch ở mức $20 một cổ phiếu. Một ngày, như mong đợi, nó phát hành báo cáo thu nhập mới nhất, mọi người có thể truy cập trực tuyến.

Hiệu suất công ty tốt, các thông tin chỉ dẫn luôn được cập nhật, các xung đột được ước tính, và công ty CDE cũng cho biết thêm rằng công ty đang chuẩn bị thực hiện thương vụ mua bán và sáp nhập lớn mang lại nhiều sự cộng hưởng và lợi nhuận sẽ tăng gấp đôi.

Có thông tin rằng công ty CDE có kế hoạch sử dụng lượng vốn dư thừa của mình để chớp lấy một cơ hội tăng trưởng mới và có lẽ sẽ khiến giá cổ phiếu tăng lên, vì triển vọng giao dịch sẽ sáng sủa hơn.

Mọi người đều nhận được thông tin này, và tất cả đều được cho là đồng ý công ty hiện có giá trị cao hơn, dẫn đến hiệu quả về giá.

Nếu tin tức cập nhật quan trọng này chỉ được một vài người biết tới, thì hiệu quả về giá sẽ ít hơn. Những người không biết tin tức này sẽ không có lí do để giao dịch cổ phiếu trên mức $20. Nhưng những người biết thông tin này sẽ hành động khác, đẩy giá của cổ phiếu CDE lên. Và lúc này, giá của cổ phiếu CDE không phản ánh tất cả thông tin có sẵn cho tất cả mọi người.

Hạn chế của Hiệu quả về giá

EMH là nền tảng của lí thuyết tài chính hiện đại nhưng vẫn cần được xem xét kĩ lưỡng. Các nhà phê bình chỉ ra rằng hiệu quả về giá tạo ra rất nhiều giả định không phải lúc nào cũng diễn ra trong thực tế.

Không phải ai cũng sẽ có cùng một ý tưởng về việc một tài sản nên có giá trị bao nhiêu, ngay cả khi tất cả mọi người đều có cùng thông tin.

Nhận thức mỗi người có thể khác nhau. Ví dụ, một số nhà đầu tư có thể thực sự lạc quan về chiến lược mua lại của công ty CDE, trong khi những người khác có thể đặt câu hỏi và thấy đầy những cạm bẫy.

Tương tự như vậy, một số nhà đầu tư có thể ưa thích các công ty tích trữ tiền mặt hơn những công ty huy động tiền vào hoạt động, các nhà đầu tư tin rằng các công ty tích trữ tiền mặt sẽ tốt hơn trong việc thanh toán cổ tức.

Suy nghĩ khác nhau dẫn đến sự bất thường về giá tiềm năng, làm suy yếu quan niệm của EMH rằng các nhà đầu tư không thể mua cổ phiếu bị định giá thấp hoặc không thể bán cổ phiếu khi giá bị thổi phồng.

Một ví dụ khác đặt câu hỏi về việc giá cổ phiếu không đi chệch khỏi giá trị hợp lí của nó là những sự cố lớn trên thị trường chứng khoán. Những sự cố này thường dựa trên cảm tính chung của thị trường, chứ không phải là do thay đổi trong phân tích cơ bản công ty.

(Theo Investopedia)