Gian lận thẩm định (Appraisal Fraud) là gì?

Hình minh họa. Nguồn: The Tennessean

Gian lận thẩm định

Khái niệm

Gian lận thẩm định trong tiếng Anh là Appraisal Fraud. 

Gian lận thẩm định là một dạng của gian lận thế chấp, theo đó giá trị của một tài sản được cố tình thẩm định ở một mức giá phóng đại, cao hơn giá trị thị trường hợp lí của nó (fair market value). 

Giá trị phóng đại thu được thông qua gian lận thẩm định thường được sử dụng để:

- Giúp người bán có được giá bán tốt hơn trong thị trường được đảm bảo;

- Giúp người mua có khả năng chi trả bởi vì khoản tiền thế chấp có thể nhỏ hơn nhiều so với giá trị thẩm định của tài sản;

- Giúp người chủ sở hữu tài sản có được một khoản tái cấp vốn tốt hơn, hoặc khoản vay vốn chủ sở hữu.

Gian lận thẩm định hoạt động như thế nào?

Gian lận thẩm định có thể xảy ra khi một thẩm định viên tham gia vào vụ lừa đảo và phóng đại một cách không trung thực về giá trị của tài sản. Nó cũng có thể xảy ra khi chủ nhà, người bán hoặc người mua thực sự thay đổi việc thẩm định "trung thực" bằng các phương pháp như chỉnh sửa kĩ thuật số hoặc hối lộ của một số quan chức.

Trước khi một giao dịch bất động sản diễn ra, đặc biệt là nếu nó liên quan đến một khoản vay thế chấp, giá trị của tài sản sẽ được đánh giá bởi một thẩm định viên tài sản chuyên nghiệp. Người thẩm định thường qua xem tài sản một cách cẩn thận, kiểm tra các không gian bên trong và bên ngoài, để đưa đến một giá trị thị trường hợp lí (hoặc phạm vi giá trị) mà một tài sản nên được bán trên thị trường. 

Nếu thẩm định quá cao hoặc quá thấp so với thỏa thuận bán, ngân hàng hoặc người cho vay có thể bội ước khoản vay. Thẩm định giá trị tài sản cũng được sử dụng cho mục đích thuế để ước tính số tiền thuế của tài sản mà chủ sở hữu phải trả.

Gian lận thẩm định là một trong những loại gian lận thế chấp phổ biến nhất, xảy ra khi người thẩm định (hoặc người mua hoặc người bán) tăng giá một cách quá mức (hoặc hạ giá) giá trị của một tài sản để nó có sự khác biệt đáng kể so với giá trị thị trường. 

Để bảo vệ bản thân khỏi hành vi sai trái này, các ngân hàng sẽ thường tự thiết lập thẩm định bằng cách sử dụng thẩm định viên của họ khi bảo lãnh thế chấp hoặc tái cấp vốn cho vay. Chủ nhà và chủ nhà trong tương lai nên cẩn thận và đảm bảo rằng họ có ý kiến lần thứ hai độc lập bất cứ khi nào họ đưa ra quyết định dựa trên đánh giá của người khác.

Khi không thể có được một khoản thế chấp vì số tiền cho vay vượt quá giới hạn của người cho vay dựa trên giá của ngôi nhà, các thẩm định viên thường cảm thấy áp lực khi phải tăng giá nhà để các giao dịch không bị phá vỡ (ví dụ nếu họ phải tăng 20% khi giảm giá thanh toán). Vấn đề này đặc biệt lan rộng, dẫn đến hậu quả của bong bóng nhà đất liên quan đến cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

(Theo Investopedia.com)