EVFTA ngành rau quả: Cam kết về các biện pháp phi thuế quan
Theo Cẩm nang doanh nghiệp "EVFTA và Ngành Rau quả Việt Nam" do Trung tâm WTO và Hội nhập – VCCI và Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch Thành phố Hà Nội (HPA) biên soạn, các biện pháp phi thuế quan là tất cả biện pháp không phải thuế quan mà có tác dụng hạn chế việc nhập khẩu hàng hoá vào một nước.
Các biện pháp phi thuế quan thường được áp dụng phổ biến bởi các nước nhập khẩu như: các biện pháp vệ sinh an toàn thực thẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS), các rào cản kỹ thuật đối với thương mại (TBT), các biện pháp phòng vệ thương mại (TR – bao gồm các biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ), các biện pháp hạn chế định lượng xuất nhập khẩu (như cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu, giấy phép nhập khẩu, hạn ngạch nhập khẩu…).
Theo quy định của WTO, các nước nhập khẩu chỉ được sử dụng thuế quan như là biện pháp bảo hộ hợp pháp duy nhất.
Việc áp dụng các biện pháp phi thuế khác phải có lý do hợp lý (như các biện pháp SPS, TBT để bảo vệ người tiêu dùng, môi trường…) và tuân thủ các quy định cụ thể của WTO.
Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều nước vẫn sử dụng các biện pháp này như một công cụ để bảo hộ sản xuất trong nước, đặc biệt cho các ngành yếu thế và nhạy cảm.
EU là một trong số thành viên WTO sử dụng rất phổ biến các biện pháp phi thuế quan đối với hàng hóa, đặc biệt đối với các hàng hóa nông nghiệp như rau quả.
Bên cạnh WTO, các FTA ký kết riêng giữa các thành viên WTO với nhau cũng đề cập đến các biện pháp phi thuế quan.
Các FTA thường tiếp nối các nguyên tắc cơ bản của WTO về các biện pháp này, tái khẳng định các cam kết của các bên trong WTO trong việc hạn chế sử dụng các biện pháp gây cản trở thương mại này.
Tuy nhiên, các FTA cũng bổ sung thêm một số cam kết nhằm hạn chế hơn nữa các nước trong việc sử dụng các biện pháp phi thuế quan.
Cụ thể, các FTA thường yêu cầu cao hơn về việc minh bạch hóa thông tin, sử dụng tiêu chuẩn quốc tế, áp dụng công bằng bình đẳng, có cơ chế hợp tác, giải quyết tranh chấp nhanh chóng thuận tiện hơn….
Là một FTA thế hệ mới, EVFTA không chỉ có các cam kết về biện pháp phi thuế quan tương tự các FTA trước đây mà còn có thêm một số cam kết riêng đáng chú ý.
Hầu hết cam kết này được áp dụng chung cho tất cả loại hàng hóa, bao gồm sản phẩm rau quả.
Các cam kết có liên quan nhiều nhất đến sản phẩm rau quả là: các cam kết SPS, TBT, phòng vệ thương mại, hải quan và thuận lợi hóa thương mại.
Đọc toàn văn Cẩm nang Doanh nghiệp EVFTA và Ngành rau quả Việt Nam tại đây.