EVFTA ngành rau quả: Xác minh xuất xứ

Xác minh xuất xứ

Theo Cẩm nang doanh nghiệp "EVFTA và Ngành Rau quả Việt Nam" do Trung tâm WTO và Hội nhập – VCCI và Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại, Du lịch Thành phố Hà Nội (HPA) biên soạn, về nguyên tắc, hàng hóa khi nhập khẩu có chứng nhận xuất xứ theo EVFTA thì sẽ được hưởng ưu đãi thuế quan theo EVFTA. 

Tuy nhiên, nếu trong quá trình phối hợp xác minh xuất xứ giữa cơ quan hải quan Việt Nam và EU mà xác định chứng nhận xuất xứ đó không đáp ứng các yêu cầu về Quy tắc xuất xứ (QTXX) của EVFTA, Bên nhập khẩu có quyền từ chối ưu đãi thuế quan cho lô hàng liên quan.

Quy trình xác minh được quy định cụ thể trong EVFTA

Thời gian xác minh

Việc xác minh chứng từ xuất xứ có thể được thực hiện bất cứ khi nào Bên nhập khẩu thấy nghi ngờ về tính xác thực của chứng từ xuất xứ đó. 

Khi đó, Bên nhập khẩu sẽ yêu cầu Bên xuất khẩu xác minh chứng từ xuất xứ có nghi ngờ (EVFTA có quy định cụ thể về thời hạn lưu trữ hồ sơ phục vụ việc xác minh đối với từng nhóm đối tượng riêng).

Đối tượng thực hiện xác minh

Cơ quan có thẩm quyền của Bên xuất khẩu sẽ tiến hành xác minh (chứ không phải là Bên nhập khẩu). 

Cơ quan này sẽ căn cứ vào chứng từ và chứng cứ do cơ quan có thẩm quyền Bên nhập khẩu gửi để tiến hành kiểm tra nhà xuất khẩu của Bên mình dựa trên báo cáo kế toán của nhà xuất khẩu đó hoặc bất kỳ hình thức nào khác thích hợp. 

Kết quả xác minh sau đó phải gửi cho cơ quan có thẩm quyền Bên nhập khẩu.

Biện pháp tạm thời

Trong thời gian đợi kết quả xác minh, Bên nhập khẩu có quyền tạm dừng ưu đãi thuế quan đối với lô hàng liên quan.

Tạm dừng ưu đãi

Nếu trong vòng 10 tháng kể từ ngày Cơ quan có thẩm quyền Bên nhập khẩu gửi yêu cầu xác minh mà không nhận được phản hồi, hoặc phản hồi không thỏa đáng từ Cơ quan có thẩm quyền Bên xuất khẩu, Bên nhập khẩu có quyền từ chối cho hưởng ưu đãi đối với lô hàng có chứng nhận xuất xứ không xác thực, và trong một số trường hợp tạm dừng ưu đãi đối với toàn bộ sản phẩm liên quan (tức là tất cả các lô hàng xuất khẩu sản phẩm đó của Việt Nam sang EU sẽ không được hưởng ưu đãi thuế quan EVFTA nữa - xem thêm Câu 18).

Xử phạt

EVFTA yêu cầu các Bên phải đặt ra các chế tài xử phạt đối với các hình thức gian lận, làm giả chứng từ xuất xứ nhằm được hưởng ưu đãi thuế quan.

EVFTA có quy định rất cụ thể về xác minh xuất xứ và các chế tài xử phạt khi vi phạm các vấn đề về chứng nhận xuất xứ. EU lại là Khu vực rất nghiêm khắc về vấn đề này. 

Vì vậy, ngoài việc phải thực hiện đúng và đầy đủ việc khai báo xuất xứ doanh nghiệp cần phải chú Ý lưu trữ đầy đủ hồ sơ chứng từ xuất xứ để phục vụ cho việc xác minh xuất xứ nếu được yêu cầu. 

Theo EVFTA thì nhà xuất khẩu phải lưu trữ bản sao chứng từ xuất xứ và các hồ sơ liên quan trong vòng ít nhất là ba năm.

Đọc toàn văn Cẩm nang Doanh nghiệp EVFTA và Ngành rau quả Việt Nam tại đây.