Vận tốc của tiền tệ (Velocity of Money) là gì? Ứng dụng trong nền kinh tế

Hình minh họa. Nguồn: thoughtco

Vận tốc của tiền tệ (Velocity of Money)

Khái niệm

Vận tốc của tiền tệ trong tiếng Anh là Velocity of Money.

Vận tốc của tiền tệ là thước đo số lần tiền chuyển từ thực thể này sang thực thể khác của nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định.

Công thức

Vận tốc của tiền thường được đo bằng tỉ lệ tổng sản phẩm quốc nội (GDP) so với cung tiền M1 hoặc M2 của một quốc gia.

Vận tốc của công thức tiền:

Vận tốc của tiền = GDP / Cung tiền (M1 hoặc M2)

Trong đó: M1 = Tiền đang lưu thông (Circulation - C) + Tiền gửi không kì hạn (Demand deposit - DD)

M2 = M1 + Tiền gửi tiết kiệm (Saving deposit - SD) + Tiền gửi có kì hạn (Time deposit - TD)

Ứng dụng của vận tốc tiền tệ trong nền kinh tế

Vận tốc của tiền là chỉ số quan trọng để đo tốc độ tiền đang được sử dụng để mua hàng hóa và dịch vụ. Nó được sử dụng để giúp các nhà kinh tế và nhà đầu tư đánh giá sức khỏe của một nền kinh tế.

Vận tốc của tiền dao động theo chu kì kinh doanh. Khi một nền kinh tế đang trong giai đoạn mở rộng, người tiêu dùng và doanh nghiệp có xu hướng tiêu tiền dễ dàng hơn khiến vận tốc tiền tăng lên. Khi một nền kinh tế kí hợp đồng, người tiêu dùng và doanh nghiệp thường ít chi tiêu hơn và vận tốc tiền tệ thấp hơn.

Ví dụ

Cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu và khủng hoảng tài chính năm 2008-2009 đã kìm hãm tử số GDP trong công thức tính vận tốc của tiền tệ.

Các ngân hàng Trung ương, đáng chú ý nhất là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã cố gắng giúp các tổ chức tài chính đối phó bằng cách bơm một lượng lớn tiền vào hệ thống tài chính của họ, làm tăng mẫu số vận tốc. Do đó, vận tốc tiền tệ đã giảm mạnh tương ứng.

Kì vọng là khi các nền kinh tế và thị trường tài chính phục hồi sẽ giúp tăng trưởng GDP, đưa vận tốc trở lại mức bình thường và có xu hướng hơn. Như vậy, sự gia tăng tiền tệ về lâu dài sẽ dẫn đến lạm phát.

Đối với các nhà hoạch định chính sách, tình huống này đã tạo ra một lựa chọn chính sách rất khó khăn. Một mặt, họ cần duy trì nguồn cung tiền để giúp các nền kinh tế đối phó với những hậu quả của cuộc khủng hoảng tài chính. Mặt khác, cuối cùng họ cần hạn chế lượng tiền dư thừa để ngăn chặn áp lực lạm phát tiềm tàng.

(Tài liệu tham khảo: Investopedia và Giáo trình Economics for Investment Decision Makers, CFA Institute)