Tổng thống Trump thông báo kế hoạch mở cửa nền kinh tế Mỹ
Bản kế hoạch dài 18 trang có tên "Mở cửa nước Mỹ Trở lại" xác định những điều kiện cần thiết để các khu vực trên khắp nước Mỹ có thể cho phép người lao động bắt đầu trở lại làm việc, dù vậy quyết định dỡ bỏ các lệnh hạn chế cuối cùng sẽ do thống đốc các bang đưa ra.
Nền kinh tế Mỹ phải vận hành. Chúng tôi muốn nền kinh tế phải nhanh chóng quay trở lại nhịp điệu cũ, đó chính là những gì sắp xảy ra
Tổng thống Trump phát biểu tại cuộc họp báo tại Nhà Trắng.
Sau đó, Tổng thống Trump thông tin rằng có tới 29 tiểu bang "sẽ sớm mở cửa trở lại". Ông Trump nói: "Có nhiều tiểu bang trên khắp nước Mỹ, nhờ vào vị trí, may mắn và tài năng con người mà đang ở trong tình trạng rất tốt".
Tuy nhiên, ông Trump nói thêm: "Đại dịch COVID-19 có thể bùng phát trở lại đâu đó vào mùa thu năm nay".
Theo CNBC, về mặt pháp lí, các tiểu bang đã áp dụng biện pháp chống dịch của riêng họ để làm chậm tốc độ lây lan của COVID-19 không bắt buộc phải tuân theo hướng dẫn nêu trên của Nhà Trắng.
Tuy nhiên, hướng dẫn mới vẫn gia tăng áp lực, buộc các thống đốc bang nới lỏng lệnh hạn chế, bất chấp việc các chuyên gia y tế và lãnh đạo doanh nghiệp cảnh báo rằng hệ thống xét nghiệm trên diện rộng cần phải được tăng cường trước khi người dân Mỹ có thể an toàn quay trở về nếp sống cũ.
"Nước Mỹ muốn mở cửa trở lại và người dân Mỹ cũng thế", ông Trump nhấn mạnh. "Chúng ta đã xây dựng nên nền kinh tế lớn nhất thế giới, và chúng ta đóng cửa đất nước để chiến thắng cuộc chiến chống COVID-19. Và bây giờ, chúng ta đang thắng lợi".
Mặc dù hồi đầu tuần này, ông Trump cho biết ông tin rằng một số tiểu bang có thể khôi phục hoạt động kinh tế trước tháng 5, hướng dẫn của Nhà Trắng không đưa ra một ngày cụ thể nào, theo CNBC.
Tổng thống Donald Trump phát biểu tại cuộc họp báo ngày 16/4. (Ảnh: AFP)
Kế hoạch ba giai đoạn
Kế hoạch của Tổng thống Trump nêu ra ba giai đoạn nhằm mục đích hướng dẫn các khu vực trên khắp nước Mỹ tiến dần đến việc nới lỏng lệnh hạn chế đối với doanh nghiệp và người dân.
Trước khi bước vào giai đoạn một, hướng dẫn nêu rằng số ca dương tính với COVID-19 hoặc được báo cáo có triệu chứng nhiễm cúm hoặc tương tự COVID-19 tại một tiểu bang hay khu vực phải đang trong xu hướng giảm.
Ngoài ra, hướng dẫn cho biết các tiểu bang cần "có sẵn chương trình xét nghiệm qui mô cho các nhân viên y tế có nguy cơ cao, bao gồm xét nghiệm kháng thể".
Giai đoạn một của kế hoạch nói rằng, "tất cả các cá nhân dễ bị tổn hại" nên tiếp tục ở yên tại chỗ, đồng thời khuyến khích mọi người duy trì biện pháp giãn cách xã hội ở nơi công cộng.
Tuy nhiên, phần một của kế hoạch còn khuyến nghị các doanh nghiệp "nên trở lại làm việc theo từng giai đoạn" nếu có thể, song song với việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa như đóng cửa các khu vực chung và giảm thiểu di chuyển không cần thiết.
Trong giai đoạn hai, bắt đầu tại các khu vực "không có dấu hiệu cho thấy số ca nhiễm tăng trở lại", các lệnh hạn chế sẽ tiếp tục được nới lỏng.
Tuy nhiên, ngay cả ở giai đoạn cuối, hướng dẫn của Nhà Trắng vẫn đề xuất rằng các cá nhân có nguy cơ lây nhiễm thấp "nên xem xét giảm thiểu thời gian xuất hiện trong môi trường đông người" - một dấu hiệu cho thấy việc quay trở về nhịp sống thường ngày trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát phải mất thêm một thời gian dài.
Hướng dẫn mới còn liệt kê "Các Trách nhiệm Chuẩn bị Sẵn sàng Cốt lõi của Chính quyền Tiểu bang", trong đó có một phần đề cập đến vấn đề kiểm tra lịch sử dịch tễ của bệnh nhân dương tính với COVID-19 nhằm theo dõi đường đi của bệnh.
Tiến sĩ Anthony Fauci - Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Mỹ, cho biết bản kế hoạch mới "hình thành và phát triển tự nhiên từ những gì chúng tôi đã đề cập trước đó".
"Vào thời điểm chúng ta bước vào mùa thu, tôi nghĩ tình hình của nước Mỹ khi đó sẽ khá ổn định", ông Fauci nói.
Chính quyền ông Trump đã từ chối tuyên bố lệnh phong tỏa qui mô toàn quốc, thay vào đó chỉ ban hành hướng dẫn giãn cách xã hội không ràng buộc mà ban đầu dự kiến hết hạn vào cuối tháng 3.
Vào cuối tháng trước, Tổng thống Trump thậm chí còn hi vọng nền kinh tế Mỹ sẽ vận hành trở lại vào ngày Lễ Phục sinh (12/4), nhưng bị các chuyên gia y tế chỉ trích.
Sau đó, Nhà Trắng đã gia hạn hướng dẫn giãn cách xã hội đến cuối tháng 4. Tuy nhiên, trong cuộc họp báo hôm 14/4, ông Trump nói ông kì vọng một số tiểu bang ít bị ảnh hưởng sẽ có thể dỡ bỏ lệnh hạn chế trước ngày 1/5.
Năng lực xét nghiệm có thể cản trở ông Trump khôi phục hoạt động kinh tế
Tuy nhiên, năng lực xét nghiệm vẫn là một vấn đề quan trọng. Mặc dù hiện tại Mỹ có thể tiến hành khoảng 120.000 - 140.000 xét nghiệm/ngày và cho đến nay đã thực hiện được khoảng 3,5 triệu xét nghiệm, ông Trump nói tỉ lệ này thua xa các nước khác về bình quân đầu người.
Nếu không thể sàng lọc nhân viên và khách hàng nhiễm COVID-19, người dân Mỹ sẽ không "đủ tự tin để quay lại làm việc, ăn uống tại nhà hàng hoặc mua sắm ở các cơ sở bán lẻ", Wall Street Journal dẫn lời lãnh đạo nhiều doanh nghiệp chia sẻ với ông Trump hôm 15/4.
Trong một cuộc điện thoại đầu ngày 16/4, một số thành viên Hạ viện và Thượng viện Mỹ kêu gọi ông Trump chờ đợi năng lực xét nghiệm tăng lên trước khi đưa ra lời khuyên về việc mở cửa nền kinh tế, NBC đưa tin.
Tuy nhiên, ông Trump phản đối, khẳng định nền kinh tế Mỹ phải được ưu tiên mở cửa trở lại trước tiên.
Trong khi đó, Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm Mỹ hôm 16/4 khuyến nghị rằng các nhà lãnh đạo chính phủ chỉ nên bắt đầu thay đổi chính sách giãn cách xã hội "khi năng lực xét nghiệm trên diện rộng cho phép chính quyền giám sát mức độ lây lan của COVID-19".
