Tỉ giá danh nghĩa đa phương (NEER) và Rổ ngoại tệ là gì?

Tỉ giá danh nghĩa đa phương

Khái niệm

Tỉ giá danh nghĩa đa phương còn được gọi là tỉ giá danh nghĩa trung bình hay tỉ giá đa biên, trong tiếng Anh là Nominal Effective Exchange Rate, viết tắt là NEER.

Tỉ giá danh nghĩa đa phương (NEER) là một chỉ số trung bình của một đồng tiền với các đồng tiền còn lại. Về mặt kinh tế, NEER là một chỉ số về khả năng cạnh tranh quốc tế của một quốc gia trên thị trường ngoại hối. Các nhà giao dịch ngoại hối đôi khi gọi NEER là chỉ số tiền tệ có trọng số thương mại.

Khác với các mối quan hệ trong tỉ giá hối đoái danh nghĩa, NEER không được dùng để đánh giá cho từng loại tiền riêng biệt. Thay vào đó, một con số riêng lẻ, thường là một chỉ số, biểu thị sức mạnh của đồng tiền nội tệ của một quốc gia khi so sánh với nhiều ngoại tệ cùng lúc.

Nếu đồng nội tệ tăng giá so với rổ ngoại tệ trong chế độ tỉ giá hối đoái thả nổi, ta nói NEER tăng. 

Nếu đồng nội tệ giảm giá so với rổ ngoại tệ trong chế độ tỉ giá hối đoái thả nổi, ta nói NEER giảm.

Ý nghĩa của NEER

NEER chỉ mô tả giá trị tương đối; không phải cách đo lường chắc chắn cho thấy liệu một đồng tiền là mạnh hay đang mạnh lên, yếu hay đang yếu đi trong thực tế. Nó chỉ cho thấy liệu một đồng tiền là yếu hay mạnh, hoặc yếu đi hay mạnh hơn, khi so với các ngoại tệ khác. 

Giống như mọi tỉ giá hối đoái, NEER có thể giúp xác định loại tiền tệ nào trữ giá trị hiệu quả cao hay thấp hơn. Tỉ giá hối đoái ảnh hưởng tới việc mua hoặc bán hàng hóa trên thị trường quốc tế.

NEER được sử dụng trong các nghiên cứu kinh tế và để phân tích chính sách về thương mại quốc tế. Nó cũng được sử dụng bởi các nhà giao dịch ngoại hối, những người tham gia vào hoạt động kinh doanh tiền tệ.

Rổ ngoại tệ

Rổ ngoại tệ trong tiếng Anh là The Basket of Foreign Currencies.

Mỗi NEER so sánh một loại tiền riêng lẻ với một rổ ngoại tệ. Rổ ngoại tệ được chọn dựa  trên các đối tác thương mại quan trọng nhất của một quốc gia cũng như các loại tiền tệ quan trọng khác. 

Các đồng tiền chính trên thế giới là đồng đôla Mỹ, đồng euro, bảng Anh,  yên Nhật, đôla Úc, đồng franc Thụy Sĩ, đồng rand Nam Phi và đôla Canada.

Giá trị của ngoại tệ trong một rổ ngoại tệ được gắn trọng số dựa theo giá trị thương mại với nước sở tại, có thể là giá trị xuất khẩu hoặc nhập khẩu hoặc tổng giá trị xuấtnhập khẩu kết hợp hoặc các cách đo lường khác. Các trọng số thường liên quan đến tài sản và nợ của các quốc gia khác nhau.

Không có một tiêu chuẩn quốc tế nào trong việc lựa chọn giỏ tiền tệ.

(Theo investopedia.com)