Tái phân phối thu nhập (Income Redistribution) là gì?

Tái phân phối thu nhập (Income Redistribution)

Định nghĩa

Tái phân phối thu nhập trong tiếng Anh là income redistribution. Tái phân phối thu nhập hay còn gọi là phân phối lại thu nhập.

Tái phân phối thu nhập là chính sách liên quan đến việc thay đổi loại hình phân phối thu nhập trong nền kinh tế, chủ yếu nhằm vào mục tiêu xã hội, chứ không phải mục tiêu kinh tế.

Mục tiêu

- Mục tiêu chung của chính sách tái phân phối thu nhập là đạt được sự phân phối thu nhập công bằng hơn trong xã hội và đảm bảo rằng mọi người ít nhất cũng có một mức sống tối thiểu nào đó.

- Việc chuyển giao thu nhập từ nhóm người này sang cho nhóm người khác trong xã hội chủ yếu được thực hiện bằng cách sử dụng hệ thống thuế lũy tiến và các chương trình phúc lợi xã hội khác như trợ cấp nhà ở, tiền hưu trí.

Sự cần thiết của tái phân phối thu nhập

- Sự khan hiếm là vấn đề cơ bản trong những nghiên cứu về kinh tế. 

Số lượng nguồn lực được sử dụng để sản xuất ra hàng hóa, dịch vụ là có hạn và ngày một cạn kiệt. Trong khi đó, nhu cầu đối với hàng hoá và dịch vụ là vô hạn, ngày càng tăng, càng đa dạng và phong phú.

- Như vậy có thể kế luận rằng do nguồn lực hạn chế và nhu cầu vô hạn, sẽ luôn luôn có vấn đề về sự khan hiếm.

- Sự khan hiếm là lí do cho sự chênh lệch giữa người giàu và người nghèo trong xã hội và sự chênh lệch này được gọi là khoảng cách thu nhập hoặc bất bình đẳng thu nhập. Mục đích của tái phân phối thu nhập là để giải quyết hoặc ít nhất là giảm thiểu khoảng cách giữa người giàu và người nghèo.

- Phân phối lại thu nhập là một thông lệ kinh tế nhằm mục đích san bằng sự phân phối của cải hoặc thu nhập trong xã hội thông qua việc chuyển thu nhập trực tiếp hoặc gián tiếp từ người giàu sang người nghèo.

- Sau khi cân nhắc các tệ nạn xã hội và chi phí của nghèo đói cùng cực hoặc các tác động tiêu cực mà khoảng cách thu nhập cực kì lớn có thể ảnh hưởng tới một quốc gia, các nhà kinh tế trên toàn thế giới luôn nỗ lực để thu hẹp khoảng cách này hoặc duy trì sự chênh lệch tích cực.

Phân biệt tái phân phối thu nhập và tái phân phối của cải

- Nhiều người nhầm lẫn tái phân phối thu nhập giống như tái phân phối của cải.

- Tái phân phối của cải đề cập đến việc thu giữ tài sản từ những người giàu và phân phối chúng cho những người nghèo trong xã hội.

- Không giống như tái phân phối của cải, tái phân phối thu nhập không lấy đi các tài sản kiếm được của người dân. Tái phân phối thu nhập sử dụng các chính sách kinh tế chiến lược để chuyển thu nhập từ người giàu sang người nghèo và nó không liên quan đến việc thu giữ tài sản của người dân một cách mạnh mẽ.

(Tài liệu tham khảo: Từ điển Kinh tế học, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân; Cleverism)