Chính sách giá cả và thu nhập (Prices and incomes policy) là gì?

Hình minh họa

Chính sách giá cả và thu nhập (Prices and incomes policy)

Định nghĩa

Chính sách giá cả và thu nhập trong tiếng Anh là Prices and incomes policy.

Chính sách giá cả và thu nhập là một chính sách kinh tế vĩ mô nhằm kiểm soát lạm phát trực tiếp bằng cách yêu cầu các doanh nghiệp không được tăng giá (chính sách đông giá) hoặc công đoàn không được đòi tăng lương (chính sách đông lương), qua đó làm dừng hoặc giảm bớt tốc độ của vòng xoáy lạm phát do sự tăng giá và tăng lương gây ra.

Ý nghĩa

- Chính sách giá cả và thu nhập rỏ ra hữu ích khi việc thực hiện chính sách tài chính và tiền tệ thu hẹp để chống lạm phát có thể làm tăng thất nghiệp. Trong trường hợp như vậy, chính sách giá cả và thu nhập được vận dụng tốt có thể giúp Chính phủ kiềm chế lạm phát trong khi vẫn duy trì được việc làm ở mức cao.

Đặc trưng

- Chính sách giá cả và thu nhập có thể được thực hiện trên cơ sở tự nguyện hoặc cưỡng chế.

- Trong trường hợp thứ nhất, Chính phủ phải kêu gọi, thuyết phục công đoàn và doanh nghiệp nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với cộng đồng để họ không tìm cách tăng giá hoặc tăng lương. Tuy nhiên, những lời hô hào như vậy có thể không có tác dụng.

- Chính sách cưỡng chế có nhiều cơ hội thành công hơn, đặc biệt trong ngắn hạn và trung hạn, nếu Chính phủ đặt ra những hình phạt nghiêm khắc đối với người vi phạm. 

Cách tiến hành chính sách cưỡng chế thường được sử dụng là: thực hiện đông giá và đông lương trong thời gian từ 6 tháng đến một năm; sau đó nới lỏng dần qui định này và đề ra những nguyên tắc chung cho việc tăng gía cả và tiền lương, ví dụ không được tăng giá cả và tiền lương quá 3% một năm; và cuối cùng, thiết lập công thức để gắn sự tăng giá với tăng lương.

Ví dụ được phép tăng giá khi chi phí tăng, được phép tăng lương khi năng suất lao động tăng. Như vậy, mục tiêu cuối cùng của cơ quan điều tiết trong trường hợp này làm đảm bảo rằng các yêu cầu tăng giá và tăng lương là hợp lí.

Kết luận

- Những người ủng hộ chính sách giá cả và thu nhập cho rằng đó là cách hữu ích để cắt giảm kì vọng về lạm phát, qua đó giải tỏa nguy cơ xuất hiện trình trạng lạm phát tăng tốc.

- Lập luận này không sai, nhưng cần chú ý rằng chính sách giá cả và thu nhập có thể gây ra những biến dạng trên thị trường nhân tố và thị trường sản phẩm, vì nó can thiệp vào sự hoạt động của các lực lượng thị trường.

(Tài liệu tham khảo: Từ điển Kinh tế học, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)

Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” do trang TTĐT tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 8/11/2024 tại GEM CENTER, TP HCM.

Sự kiện quy tụ giới chuyên gia cao cấp trong lĩnh vực đầu tư, tài chính là các nhà làm chính sách, CEO, CFO, CIO các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, công ty bất động sản, các hãng xếp hạng, công ty cung cấp dữ liệu và hàng trăm nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường chứng khoán và bất động sản.

Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

Thông tin chi tiết chương trình: https://event.vietnambiz.vn/