Cú sốc cầu (Demand Shock) là gì? Đặc trưng và tác động

Hình minh họa

Cú sốc cầu (Demand Shock)

Định nghĩa

Cú sốc cầu trong tiếng Anh là Demand Shock. Cú sốc cầu là một sự kiện bất ngờ, tạm thời làm tăng hoặc giảm nhu cầu đối với hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể.

Đặc trưng và tác động của cú sốc cầu

- Cú sốc cầu tích cực là sự gia tăng đột ngột của cầu, trong khi cú sốc cầu tiêu cực là sự sụt giảm cầu. Cả cú sốc cầu tích cực và cú sốc cầu tiêu cực sẽ có ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa và dịch vụ.

- Cú sốc cầu là sự gián đoạn lớn và nhất thời của giá cả thị trường gây ra bởi một sự kiện bất ngờ làm thay đổi nhận thức và mức độ nhu cầu đối với một hoặc một nhóm hàng hóa, dịch vụ cụ thể.

- Động đất, sự kiện khủng bố, tiến bộ công nghệ và các chương trình kích thích của Chính phủ là tất cả các ví dụ về các sự kiện có thể gây ra cú sốc nhu cầu.

- Khi nhu cầu về một hàng hóa hoặc dịch vụ tăng lên nhanh chóng, giá cả của hàng hóa, dịch vụ đó thường tăng lên vì các nhà cung cấp không thể đối phó với sự gia tăng về nhu cầu với khả năng cung ứng hiện tại. Trong kinh tế, điều này dẫn đến sự dịch chuyển của đường cầu sang phải. Cầu giảm đột ngột khiến điều ngược lại xảy ra do nguồn cung vẫn tăng quá cao so với sự sụt giảm của cầu.

- Một cú sốc cầu tích cực có thể đến từ chính sách tài khóa, như kích thích kinh tế hoặc cắt giảm thuế. Những cú sốc nhu cầu khác có thể đến từ việc dự đoán về thảm họa tự nhiên, chẳng hạn như mua nước đóng chai hoặc xăng trước khi có bão. Cú sốc nhu cầu tiêu cực có thể đến từ chính sách thu hẹp, chẳng hạn như thắt chặt cung tiền hoặc giảm chi tiêu của Chính phủ.

Ví dụ

Sự gia tăng của ô tô điện trong vài năm qua là một ví dụ thực tế về cú sốc cầu. Thật khó để dự đoán cầu về xe điện và các bộ phận cấu thành chúng. Chẳng hạn như cầu về Pin lithium thấp vào giữa những năm 2000.

Tuy nhiên, từ năm 2010, sự gia tăng nhu cầu về ô tô điện từ các công ty như Tesla Motors đã tăng thị phần chung của những chiếc xe này lên 3%, tương đương với khoảng 2.100.000 xe. Điều này có nghĩa là nhu cầu về pin lithium cung cấp năng lượng cho những chiếc xe này cũng tăng mạnh và có phần đột ngột.

Liti là một nguồn tài nguyên thiên nhiên hạn chế, rất khó khai thác và chỉ được tìm thấy ở một vài nơi trên thế giới. Do đó, sản xuất đã không thể theo kịp với cầu ngày càng tăng, và do đó, việc cung cấp lithium mới được khai thác vẫn thấp hơn so với cầu về loại pin này. Kết quả của vấn đề trên là một cú sốc cầu.

(Tài liệu tham khảo: Demand Shock, Investopedia)