Mô hình cạnh tranh Cournot (Cournot Competition Model) là gì? Ưu và nhược điểm của mô hình

Hình minh họa

Mô hình cạnh tranh Cournot

Khái niệm

Mô hình cạnh tranh Cournot trong tiếng Anh là Cournot Competition Model.

Mô hình cạnh tranh Cournot là một mô hình kinh tế mô tả một cấu trúc một ngành mà các công ty đối thủ cung cấp một loại sản phẩm giống hệt nhau cạnh tranh nhau về số lượng sản phẩm sản xuất, một cách độc lập và đồng thời. 

Mô hình được đặt theo tên người sáng lập, nhà toán học người Pháp Augustin Cournot.

Bản chất của mô hình cạnh tranh Cournot

Các công ty hoạt động trong thị trường độc quyền tập đoàn thường cạnh tranh bằng cách tìm cách đánh cắp thị phần của nhau. Một cách để thực hiện điều này là thay đổi số lượng hàng hóa được bán.

Theo qui luật cung cầu, sản lượng cao hơn khiến giá giảm, còn sản lượng thấp hơn khiến giá tăng. Do đó, các công ty phải xem xét số lượng mà một đối thủ cạnh tranh có khả năng tung ra để có cơ hội tối đa hóa lợi nhuận tốt hơn.

Tóm lại, những nỗ lực để tối đa hóa lợi nhuận được dựa trên các quyết định của đối thủ cạnh tranh và mỗi quyết định về sản lượng đầu ra của công ty được cho là ảnh hưởng đến giá sản phẩm.

Mô hình cạnh tranh Cournot được áp dụng khi các công ty sản xuất hàng hóa giống hệt nhau hoặc được tiêu chuẩn hóa. Mô hình giả định rằng các công ty không thể thông đồng hoặc tạo thành một các-ten, nhưng có cùng quan điểm về nhu cầu thị trường và biết rõ chi phí vận hành của đối thủ cạnh tranh.

Ưu điểm của mô hình cạnh tranh Cournot

Mô hình cạnh tranh Cournot có một số ưu điểm lớn. Mô hình cho ra kết quả hợp lí với giá cả và số lượng nằm giữa mức độc quyền (sản lượng thấp, giá cao) và mức cạnh tranh (sản lượng cao, giá thấp). Mô hình cũng mang lại trạng thái cân bằng Nash ổn định.

Hạn chế của mô hình cạnh tranh Cournot

Một số giả định của mô hình có thể hơi phi thực tế trong thế giới thực. Đầu tiên, mô hình độc quyền cổ điển của Cournot giả định rằng hai người chơi thiết lập chiến lược số lượng sản xuất của họ một cách độc lập. Tuy nhiên, trên thực tế, khi chỉ có hai nhà sản xuất trong một thị trường, họ có khả năng phản ứng cao với các chiến lược khác của nhau hơn là tự dò dẫm các chiến lược.

Thứ hai, Cournot lập luận rằng thị trường nhị quyền bán có thể hình thành một các-ten và gặt hái lợi nhuận cao hơn bằng cách thông đồng. Nhưng lí thuyết trò chơi cho thấy một sự sắp xếp theo các-ten sẽ không ở trạng thái cân bằng, vì mỗi công ty sẽ có xu hướng chệch khỏi sản lượng đã được thống nhất. Ví dụ rõ ràng nhất là Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ.

Thứ ba, các nhà phê bình của mô hình nêu nghi vấn về mức độ thường xuyên của các nhóm độc quyền cạnh tranh về số lượng hơn là giá cả. 

Cuối cùng, mô hình cạnh tranh Cournot giả định tính đồng nhất của sản phẩm không có yếu tố khác biệt. Tuy nhiên ngay cả trong một sản phẩm cơ bản như nước khoáng đóng chai, người ta sẽ khó có thể tìm thấy sự đồng nhất trong các sản phẩm được cung cấp bởi những nhà cung cấp khác nhau.

(Theo investopedia)