Lạm phát cơ bản (Core inflation) là gì? Tầm quan trọng của lạm phát cơ bản
Hình minh họa
Lạm phát cơ bản (Core inflation)
Định nghĩa
Lạm phát cơ bản trong tiếng Anh là Core inflation.
Lạm phát cơ bản là sự thay đổi trong chi phí của hàng hóa và dịch vụ nhưng không bao gồm những chi phí từ các ngành thực phẩm và năng lượng do giá của chúng thường xuyên biến động.
Cũng có thể hiểu rằng, lạm phát cơ bản là tỉ lệ lạm phát phản ánh sự thay đổi mức giá mang tính chất lâu dài mà loại bỏ những thay đổi mang tính chất tạm thời.
Đặc trưng
- Lạm phát cơ bản thường được tính bằng cách sử dụng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) - đây cũng là thước đo giá cả cho hàng hóa và dịch vụ.
- Tuy nhiên, trong thực tế lạm phát cơ bản thường được đo lường bằng cả CPI và chỉ số tiêu dùng cá nhân cơ bản (PCE). PCE đại diện cho giá hàng hóa và dịch vụ được mua bởi người tiêu dùng ở Mỹ.
- Từ khi lạm phát được coi là thước đo cho xu hướng tăng của giá thì PCE luôn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định lạm phát. Tuy nhiên, PCE cơ bản và CPI là tương tự nhau, và cả hai đều giúp xác định mức lạm phát trong nền kinh tế.
- Một phương pháp khác để tính lạm phát cơ bản là phương pháp loại bỏ các yếu tố bất thường - phương pháp loại bỏ các sản có sự thay đổi về giá lớn nhất.
- Hiện nay, Cục Dự trữ Liên bang thường dùng chỉ số PCE hơn là chỉ số CPI vì PCE cung cấp các xu hướng lạm phát ít bị ảnh hưởng bởi những thay đổi trong ngắn hạn. Ngoài ra, Cục Phân tích Kinh tế (BEA) thường tính toán sự thay đổi của giá bằng cách sử dụng dữ liệu tổng sản phẩm quốc nội (GDP) để xác định xu hướng chung về giá.
Tầm quan trọng của lạm phát cơ bản
- Đo lường lạm phát cơ bản có ý nghĩa quan trọng do chỉ số này phản ánh rõ nét mối quan hệ giữa giá cả hàng hóa, dịch vụ và mức thu nhập của người tiêu dùng. Nếu giá hàng hóa và dịch vụ tăng theo thời gian, nhưng thu nhập của người tiêu dùng không thay đổi, người tiêu dùng sẽ có ít sức mua hơn.
- Lúc này lạm phát sẽ làm cho giá trị của tiền hoặc thu nhập giảm so với giá của hàng hóa và dịch vụ cơ bản.
- Ngược lại, khi thu nhập của người tiêu dùng tăng, trong khi giá cả hàng hóa và dịch vụ không đổi, người tiêu dùng sẽ có sức mua lớn hơn.
(Tài liệu tham khảo: Core inflation, Investopedia)
