Kiểm toán tuân thủ (Compliance Audit) là gì? Đối tượng và ý nghĩa của kiểm toán tuân thủ

Hình minh họa (Nguồn: http://vicongly.com)

Kiểm toán tuân thủ (Compliance Audit)

Khái niệm

Kiểm toán tuân thủ trong tiếng Anh là compliance audit.

Kiểm toán tuân thủ (Compliance Audit) là loại kiểm toán nhằm để xem xét đơn vị được kiểm toán có tuân thủ các qui định mà các cơ quan có thẩm quyền cấp trên hoặc cơ quan chức năng của Nhà nước hoặc cơ quan chuyên môn đề ra hay không.

Đối tượng của kiểm toán tuân thủ

Đối tượng của kiểm toán tuân thủ cũng khá linh hoạt. Nó có thể là việc tuân thủ các qui tắc do các cơ quan Nhà nước cấp trên đề ra, như kiểm tra đánh giá về việc tuân thủ các qui định về thuế giá trị gia tăng, các qui định về bảo vệ môi trường, bảo vệ người lao động... hoặc việc tuân thủ những qui định do người quản lí cấp trên trong đơn vị đề ra, hoặc nó còn là việc tuân thủ các qui định của cơ quan chuyên môn đề ra như việc tuân thủ những những qui trình và thủ tục giải ngân của kho bạc nhà nước, việc tuân thủ các điều kiện và thủ tục vay vốn của ngân hàng...

Ý nghĩa của kiểm toán tuân thủ

Các tiêu chuẩn, chuẩn mực để đánh giá thông tin ở loại kiểm toán này không phức tạp như kiểm toán hoạt động, chúng thường được xác định một cách dễ dàng gắn liền với các thủ tục, qui tắc được kiểm toán.

Thông thường loại kiểm toán này được thực hiện để phục vụ cho nhu cầu của bản thân các đơn vị, hoặc nhu cầu của cơ quan quản lí cấp trên nên kết quả của kiểm toán tuân thủ nói chung được báo cáo cho người có trách nhiệm trong đơn vị được kiểm toán hoặc cơ quan quản lí cấp trên hơn là cho một phạm vi rộng người sử dụng.

Trường hợp việc kiểm toán do một khách hàng, không phải đơn vị được kiểm toán có nhu cầu, như việc kiểm tra tính tuẩn thủ các qui định về thuế thu nhập doanh nghiệp ở một đơn vị do quan thuế thuê mướn, thì kết quả kiểm toán sẽ được báo cáo cho cơ quan có nhu cầu thuê mướn kiểm toán.

Mục đích của kiểm toán tuân thủ

Mục đích của kiểm toán tuân thủ là đánh giá xem doanh nghiệp được kiểm toán có tuân thủ các qui trình, luật lệ hay qui định mà doanh nghiệp phải chấp hành hay không. Kiểm toán tuân thủ có thể bao gồm việc đánh giá việc tuân thủ các qui trình kế toán được qui định của nhân viên kế toán, kiểm tra mức lương của doanh nghiệp có phù hợp với qui định về mức lương tối thiểu hay không và kiểm tra các điều khoản hợp đồng với các ngân hàng và các nhà lãnh đạo khác để khẳng định sự tuân thủ qui định của doanh nghiệp, đồng thời đánh giá xem yêu cầu của ngân hàng về vay nợ có được đáp ứng hay không.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Lý thuyết kiểm toán, Chủ biên: TS. Nguyễn Viết Lợi, Ths. Đậu Ngọc Châu, năm 2013, NXB. Tài Chính)