Kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết là gì? Đặc trưng của từng loại

Hình minh họa

Kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết

Định nghĩa

Kế toán tổng hợp là loại kế toán thực hiện việc thu nhận, xử lí, cung cấp thông tin về các đối tượng kế toán cụ thể dưới dạng tổng hợp và biểu hiện dưới hình thái tiền tệ.

Kế toán chi tiết là loại kế toán thực hiện việc thu nhận, xử lí, cung cấp thông tin về các đối tượng kế toán cụ thể dưới dạng chi tiết hơn và biểu hiện dưới các hình thái tiền tệ, hiện vật và lao động.

Các thuật ngữ liên quan

Tài khoản tổng hợp (Controlling accounts) bao gồm các tài khoản kế toán phản ánh các đối tượng kế toán ở dạng tổng quát, cung cấp các số liệu để lập các chỉ tiêu được trình bày trong báo cáo tài chính.

Tài khoản tổng hợp còn gọi là tài khoản cấp một.

Ví dụ: Tài khoản tiền mặt, tài khoản phải thu khách hàng...

Tài khoản chi tiết (Subsidiary accounts) bao gồm các tài khoản kế toán phản ánh các đối tượng kế toán một cách chi tiết hơn nhằm đáp ứng yêu cầu quản lí đối tượng kế toán.

Tài khoản chi tiết gồm các tài khoản cấp hai, ba, bốn và sổ chi tiết. Ví dụ: Tài khoản cấp hai thuộc tài khoản tiền mặt gồm: Tài khoản tiền Việt Nam, tài khoản ngoại tệ...

Đặc trưng

Kế toán tổng hợp

- Kế toán tổng hợp được sử dụng để phản ánh và kiểm tra một cách tổng quát từng đối tượng kế toán cụ thể (tài sản, nguồn vốn).

- Kế toán tổng hợp thực hiện việc xử lí thông tin trên các tài khoản kế toán tổng hợp và cung cấp thông tin thỏa mãn nhu cầu chung của các đối tượng thông qua hệ thống báo cáo kế toán tổng hợp.

- Tài khoản sử dụng trong kế toán tổng hợp được gọi là tài khoản tổng hợp hay còn gọi là tài khoản cấp một. Tài khoản cấp một: được đánh số hiệu gồm ba chữ số. Trong đó:

+ Chữ số đầu tiên đại diện cho loại tài khoản. 

+ Chữ số thứ hai đại diện cho nhóm tài khoản. 

+ Chữ số thứ ba đại diện cho số thứ tự của tài khoản. 

- Tài khoản tổng hợp là căn cứ chủ yếu để lập các báo cáo tài chính. Các báo cáo tài chính này có nhiệm vụ cung cấp thông tin về tình hình về nhiều mặt của doanh nghiệp và do vậy, phải giới hạn ở những chỉ tiêu chung. 

- Thước đo sử dụng của kế toán tổng hợp chỉ có một loại thước đo duy nhất, đó là thước đo giá trị.

Kế toán chi tiết

- Kế toán chi tiết hay còn gọi là kế toán phân tích giúp phản ánh và kiểm tra một cách chi tiết, cụ thể từng loại tài sản, nguồn vốn theo yêu cầu quản lí cụ thể của đơn vị kế toán. 

- Kế toán chi tiết cùng với các tài khoản chi tiết cung cấp những chỉ tiêu chi tiết bổ sung cho chỉ tiêu tổng hợp.

- Tài khoản kế toán sử dụng để thực hiện kế toán chi tiết là tài khoản chi tiết hay còn gọi là tài khoản phân tích hay tài khoản cấp hai, thậm chí cấp ba (thể hiện ở các sổ chi tiết). 

- Để thực hiện kế toán chi tiết kế toán cần phải sử dụng cả thước đo giá trị và thước đo hiện vật.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Nguyên lí kế toán, NXB Tài chính; Tài khoản kế toán, Tổ hợp Công nghệ Giáo dục Topica)