Dự trữ dầu mỏ chiến lược toàn cầu (Global Strategic Petroleum Reserves - GSPR) là gì?

Dự trữ dầu mỏ chiến lược toàn cầu

Khái niệm

Dự trữ dầu mỏ chiến lược toàn cầu trong tiếng Anh là Global Strategic Petroleum Reserves, viết tắt là GSPR.

Dự trữ dầu mỏ chiến lược toàn cầu (GSPR) là dự trữ dầu thô được duy trì bởi các quốc gia hoặc các ngành công nghiệp tư nhân như một hàng rào chống lại các cuộc khủng hoảng năng lượng có thể xảy ra trong tương lai. 

GSPR thể hiện sự bảo vệ, chống lại mọi sự kiện làm giảm sản lượng dầu trong tương lai, bao gồm các tác động vật lí hoặc kinh tế làm gián đoạn bất kì phần nào của quá trình sản xuất, từ thăm dò cho đến phát triển thông qua tinh chế. Dự trữ chiến lược không được tính là trữ lượng dầu đã được xác minh của một quốc gia hoặc công ty, vì theo như định nghĩa, trữ lượng đã được xác minh phải có sẵn cho sản xuất. 

Bản chất liên kết của các thị trường dầu quốc tế cho sự gián đoạn trong bất kì khu vực nhất định nào, có khả năng ảnh hưởng đến giá cả trong một khu vực địa lí còn rộng lớn hơn thế. Trong trường hợp có sự gián đoạn lớn do thảm họa chính trị hoặc thiên tai, các quốc gia nắm giữ trữ lượng có thể tăng nguồn cung dầu có sẵn bằng cách giải phóng một phần dữ trự của họ, với kì vọng rằng nguồn cung tăng sẽ tiết chế mức giá tăng do thảm họa. 

Một thỏa thuận giữa các thành viên của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), yêu cầu các nước phải có trữ lượng dầu thô hoặc sản phẩm từ dầu thô tương đương lượng nhập khẩu ròng trong 90 ngày của nước đó trong năm trước. 

Ví dụ về Dự trữ dầu mỏ chiến lược toàn cầu

Mỹ bảo quản một trữ lượng dầu mỏ chiến lược trong một quần thể hang động nằm dọc theo Bờ vịnh. Với lượng tồn kho tối đa, dự trữ của Mỹ ở mức 726,6 triệu thùng dầu. 

Được tạo ra để đối phó với cuộc khủng hoảng dầu mỏ do Lệnh cấm vận dầu Ả Rập năm 1973 gây ra, địa điểm này đã chứa lượng dầu đầu tiên vào năm 1977. Lượng dự trữ kỉ lục trước đó xảy ra khi có dự đoán về sự gián đoạn do bão gây ra ở Vịnh Mexico, gồm cơn bão Katrina năm 2005 và bão Gustav năm 2008. 

Trong cả hai trường hợp, sự gián đoạn gây ra bởi cơn bão đã dẫn đến việc giải phóng dầu từ lượng dự trữ. Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) đã giám sát trữ lượng, bổ sung nguồn cung theo thời gian sau khi giải phóng lượng dầu. Ví dụ, phải mất 3 năm, từ mùa thu năm 2005 đến tháng 4/2008, đề bù lại 20,8 triệu thùng đã được giải phóng trước đó để ứng phó với cơn bão Katrina. 

Các lần giải phóng từ các kho dự trữ dầu mỏ chiến lược thường có hình thức trao đổi hoặc bán toàn bộ, tùy thuộc vào bản chất của thảm họa. 

Với hình thức trao đổi, dự trữ cấp một khoản vay dầu cho nhà cung cấp. Để đủ điều kiện trao đổi, sự gián đoạn phải nằm ngoài sự kiểm soát của nhà cung cấp và việc giải phóng dầu phải phục vụ lợi ích công cộng. Các nhà cung cấp chấp nhận trao đổi phải hoàn trả dầu mà họ nhận được dưới dạng khoản vay cũng với các thùng dầu bổ sung đóng vai trò là một hình thức lãi suất cho khoản vay. 

DOE cũng có thể giải phóng dầu thô bằng cách bán trực tiếp cho các nhà cung cấp thương mại thông qua qui trình đấu thầu cạnh tranh trực tuyến. 

(Theo Investopedia)