Biểu đồ kiểm soát chất lượng (Quality Control Chart) là gì? Đặc điểm

Ảnh minh họa. Nguồn: 123RF.

Biểu đồ kiểm soát chất lượng

Khái niệm

Biểu đồ kiểm soát chất lượng tiếng Anh là Quality Control Chart.

Biểu đồ kiểm soát chất lượng là một hình ảnh mô tả xem các sản phẩm hoặc qui trình được lấy mẫu có đáp ứng các thông số kĩ thuật dự định của chúng hay không, nếu không, thì biểu đồ mô tả mức độ mà chúng thay đổi so với các thông số kĩ thuật đó. Biểu đồ phân tích một thuộc tính cụ thể của sản phẩm được gọi là biểu đồ đơn biến.

Khi biểu đồ đo lường phương sai trong một số thuộc tính sản phẩm, nó được gọi là biểu đồ đa biến. Các sản phẩm chọn ngẫu nhiên được kiểm tra thuộc tính mà biểu đồ đang theo dõi.

Đặc điểm của Biểu đồ kiểm soát chất lượng

Một dạng phổ biến của biểu đồ kiểm soát chất lượng là Biểu đồ X-Bar, trong đó trục Y trên biểu đồ theo dõi mức độ mà phương sai của thuộc tính được kiểm tra có thể chấp nhận được. Trục X theo dõi các mẫu được thử nghiệm. Phân tích mô hình phương sai được mô tả bằng biểu đồ kiểm soát chất lượng có thể giúp xác định xem các lỗi xảy ra ngẫu nhiên hay theo hệ thống.

Biểu đồ kiểm soát chất lượng cũng có thể là đơn biến hoặc đa biến, có nghĩa là nó có thể hiển thị liệu sản phẩm hoặc qui trình có lệch khỏi một hoặc nhiều hơn một kết quả mong muốn hay không.

Qui trình xây dựng Biểu đồ kiểm soát chất lượng:

1. Chọn biểu đồ kiểm soát thích hợp cho dữ liệu của bạn.

2. Xác định khoảng thời gian thích hợp để thu thập và vẽ dữ liệu.

3. Thu thập dữ liệu, xây dựng biểu đồ và phân tích dữ liệu.

4. Tìm "tín hiệu ngoài tầm kiểm soát" trên biểu đồ kiểm soát. Khi một tín hiệu được xác định, đánh dấu nó trên biểu đồ và điều tra nguyên nhân. Ghi lại cách nghiên cứu, kiến thức và kinh nghiệm của mình, nguyên nhân và cách khắc phục những tín hiệu ngoài tầm kiểm soát đó.

Biểu đồ kiểm soát chất lượng được sử dụng khi nào?

Biểu đồ kiểm soát chất lượng được sử dụng trong nhiều trường hợp, ví dụ:

- Khi kiểm soát các quá trình đang diễn ra bằng cách tìm và sửa các vấn đề khi chúng xảy ra

- Khi dự đoán phạm vi kết quả dự kiến từ một quá trình

- Khi xác định xem một quá trình có ổn định hay không (trong kiểm soát thống kê)

- Khi phân tích các mẫu biến thể của quá trình từ các nguyên nhân đặc biệt (các sự kiện không thường xuyên) hoặc các nguyên nhân phổ biến (được xây dựng trong qui trình)

- Khi xác định liệu dự án cải tiến chất lượng có nhằm mục đích ngăn chặn các vấn đề cụ thể hoặc thực hiện các thay đổi cơ bản cho qui trình hay không.

(Theo Investopedia và ASQ)