Trái phiếu xanh (Green Bond) là gì? Nguyên tắc phát hành

Hình minh hoạ (Nguồn: twitter)

Trái phiếu xanh

Khái niệm

Trái phiếu xanh trong tiếng Anh được gọi là Green Bond.

Trái phiếu xanh được định nghĩa như một loại chứng khoán có thu nhập cố định nhằm thu hút vốn cho các dự án có lợi ích về môi trường. 

Theo đó, các khoản tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu này sẽ được cam kết đầu tư cho các chương trình tăng cường sự thích nghi và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Bao gồm các dự án năng lượng sạch, sử dụng năng lượng hiệu quả, giao thông công cộng và nước sạch… Trái phiếu xanh có thể được phát hành bởi chính phủ, các ngân hàng thương mại, ngân hàng phát triển, các tổ chức tài chính quốc tế, các công ty…

Trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã bắt đầu manh nha các sản phẩm trái phiếu phục vụ cho các dự án/công trình "xanh". Đó là trái phiếu chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương mà nguồn huy động được tài trợ cho các dự án thủy lợi, bảo vệ môi trường, điện gió, năng lượng mặt trời…

Nguyên tắc phát hành

Bốn nguyên tắc chính về phát hành trái phiếu xanh của Hiệp hội thị trường vốn quốc tế  ICMA bao gồm:

(i) Mục đích sử dụng tiền thu từ phát hành cho các dự án xanh phải được công bố rộng rãi trước khi phát hành để nhà đầu tư có thể theo dõi;

(ii) Qui trình đánh giá và lựa chọn dự án: Tổ chức phát hành trái phiếu xanh cần xây dựng một qui trình nội bộ xác định các dự án đủ điều kiện sử dụng nguồn vốn từ trái phiếu xanh;

(iii) Số tiền thu được từ phát hành trái phiếu xanh phải được hạch toán riêng và thuận tiện cho tổ chức phát hành trong việc quản lí, theo dõi và phân bổ cho các dự án xanh;

(iv) Chế độ báo cáo: Tổ chức phát hành phải báo cáo, cập nhật về việc sử dụng, giải ngân đầy đủ nguồn tiền thu được từ phát hành trái phiếu xanh, khuyến khích sử dụng những chỉ báo định lượng, định tính để đánh giá hiệu quả của dự án.

Bên cạnh đó, việc yêu cầu có một bên thứ ba độc lập thẩm định được ICMA khuyến nghị là rất cần thiết nhằm xác định trái phiếu đủ tiêu chuẩn xanh dưới dạng tư vấn, xếp hạng tín nhiệm, dán nhãn, thẩm định và có thể thỏa mãn bốn nguyên tắc trên.

(Tài liệu tham khảo: Tạp chí tài chính, Cơ quan thông tin của bộ tài chính. Uỷ ban chứng khoán Nhà nước SSC)