Thuế tội lỗi (Sin Tax) là gì? Đặc điểm
Thuế tội lỗi
Khái niệm
Thuế tội lỗi trong tiếng Anh là Sin Tax.
Thuế tội lỗi được đánh vào hàng hóa và dịch vụ đặc biệt tại thời điểm mua. Những mặt hàng này nhận được thuế tiêu thụ đặc biệt do bản chất của nó có hại hoặc tạo nên chi phí tốn kém cho xã hội: các sản phẩm thuốc lá, rượu và cờ bạc.
Thuế tội lỗi tìm cách ngăn cản mọi người tham gia vào các hoạt động và hành vi gây hại xã hội, nhưng các hoạt động này lại cung cấp nguồn thu cho chính phủ.
Đặc điểm của Thuế tội lỗi
Thuế tội lỗi thường được thêm vào rượu, thuốc lá và hàng hóa được coi là nguy hiểm về mặt đạo đức.
Vì các hàng hóa này tạo ra doanh thu khổng lồ nên chính phủ tiểu bang ủng hộ thuế tội lỗi.
Xã hội thì chấp nhận thuế tội lỗi vì chúng chỉ ảnh hưởng đến những người sử dụng các sản phẩm bị đánh thuế tội lỗi hoặc tham gia vào các hành vi đánh thuế tội lỗi.
Khi các tiểu bang thâm hụt ngân sách, thuế tội lỗi thường là một trong những loại thuế đầu tiên được các nhà lập pháp khuyến nghị để giúp lấp đầy khoảng trống ngân sách.
Thuế tội lỗi là một loại thuế đánh vào các công ty tạo ra ngoại tác tiêu cực từ các hoạt động kinh doanh của họ.
Những người đề xuất thuế hình giữ ý kiến rằng các hành vi và hàng hóa có chủ đích sẽ tạo ra ngoại tác tiêu cực. Nói cách khác, họ tạo ra gánh nặng không công bằng cho phần còn lại của xã hội.
Tác động của các sản phẩm rượu và thuốc lá làm tăng chi phí chăm sóc sức khỏe thúc đẩy chi phí bảo hiểm cho mọi người.
Ngoài ra, đánh bạc làm tổn hại đến cuộc sống an ninh và hạnh phúc của gia đình con bạc.
Mục đích của thuế tội lỗi là tạo ra động lực để giảm ngoại tác tiêu cực. Thuế tội lỗi tìm cách giảm hoặc loại bỏ việc tiêu thụ các sản phẩm độc hại bằng cách làm cho người mua phải bỏ ra một chi phí nhiều hơn thì mới mua được.
Các chỉ trích về Thuế tội lỗi
Thuế tội lỗi được áp dụng nhưng vẫn có những chỉ trích.
Những người bảo thủ trong chính phủ cho rằng thuế tội lỗi thể hiện sự quản lí thái quá của chính quyền.
Các nhà phê bình cho rằng bằng cách chọn ra các sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể để đánh thuế bổ sung, chính phủ đang tham gia vào kĩ thuật xã hội và lạm dụng vai trò của một nhà nước bảo mẫu.
Tương tự, các nhà phê bình khác lại chỉ ra vấn đề của thuế tội lỗi là thuế có xu hướng tạo ra hiệu ứng không cân xứng đối với người nghèo và người ít học.
Ví dụ, có bằng chứng thực nghiệm cho thấy tỷ lệ hút thuốc có tỉ lệ nghịch với giáo dục.
Học sinh bỏ học và chỉ tốt nghiệp trung học có xác suất hút thuốc cao hơn so với những người có bằng cấp cao.
Hơn nữa, thuế tội lỗi thường là thuế thoái lui, nghĩa là một người kiếm được càng ít tiền, thì phần trăm thu nhập của họ dành cho các loại thuế này tiêu thụ càng đáng kể.
(Theo Investopedia)