Sở Giao dịch hàng hóa (Mercantile Exchange) là gì?

Sở Giao dịch hàng hóa Chicago (CME). Nguồn: Medium

Sở Giao dịch hàng hóa

Khái niệm

Sở Giao dịch hàng hóa trong tiếng Anh là mercantile exchange hoặc goods exchange.

Sở Giao dịch hàng hóa là một tổ chức có tư cách pháp nhân, cung cấp và duy trì một nơi mua bán cụ thể, có tổ chức với cơ sở vật chất kĩ thuật cần thiết để giao dịch, mua bán hàng hóa được tiêu chuẩn hóa tuân theo những qui tắc giao dịch của Sở Giao dịch hàng hóa. 

Trong thị trường hàng hóa tương lai, Sở Giao dịch hàng hóa có vị trí chủ thể tổ chức và điều hành hoạt động mua bán hàng hóa. Sở Giao dịch hàng hóa tồn tại ở các nước rất đa dạng về hình thức tổ chức và cơ chế vận hàng, tuy vậy bản chất chung của Sở Giao dịch hàng hóa là "một tổ chức nghề nghiệp, có tư cách pháp nhân, hoạt động theo nguyên tắc độc lập".

Sở Giao dịch hàng hóa là nơi thỏa thuận và kí kết những hợp đồng đã được tiêu chuẩn hóa để thực hiện việc mua bán hàng hóa giao ngay hoặc không trực tiếp giao ngay, và là nơi thỏa thuận việc mua bán quyền chọn bán và quyền chọn mua hàng hóa. 

Ưu điểm của Sở Giao dịch hàng hóa

- Cung cấp và duy trì một nơi mua bán cụ thể, có tổ chức với cơ sở vật chất kĩ thuật cần thiết để giao dịch mua bán hàng hóa.

- Đưa ra các qui tắc giao dịch tại Sở Giao dịch hàng hóa, giám sát và thực thi những tiêu chuẩn đạo đức và tài chính đối với thương nhân hoạt động kinh doanh ở Sở Giao dịch hàng hóa; kiểm soát chặt chẽ hoạt động của các thành viên và các giao dịch nhằm đảm bảo cho các giao dịch được vận hành lành mạnh và hiệu quả; nhờ đó, khắc phục được những bất cập trên thị trường tự do như việc không giữ đúng cam kết, không thực hiện hợp đồng của các bên mua và bán khi thấy việc thực hiện hợp đồng gây bất lợi cho mình. 

- Niêm yết các mức giá cụ thể hình thành trên thị trường giao dịch tại từng thời điểm giúp các nhà đầu tư đưa ra được quyết định của mình, tránh hiện tượng đồng thổi giá trên thị trường. 

Cơ cấu tổ chức của Sở Giao dịch hàng hóa

Sở Giao dịch hàng hóa là một tổ chức nghề nghiệp, có tư cách pháp nhân giữ vai trò tổ chức và điều hành hoạt động mua bán hàng hóa trong thị trường hàng hóa tương lai có tổ chức. Để phục vụ cho việc mua bán hàng hóa, các Sở Giao dịch hàng hóa trên thế giới đều có các bộ phận chính sau đây:

Phân loại Sở Giao dịch hàng hóa

Căn cứ vào mặt hàng kinh doanh chính tại Sở Giao dịch hàng hóa

- Sở Giao dịch ngũ cốc

- Sở Giao dịch gia súc

- Sở Giao dịch cà phê, đường, ca cao

- Sở Giao dịch bông vải

- Sở Giao dịch năng lượng, kim loại

Căn cứ vào hình thức sở hữu Sở Giao dịch hàng hóa

- Sở Giao dịch hàng hóa sở hữu nhà nước

- Sở Giao dịch hàng hóa sở hữu tư nhân

Căn cứ vào cách thức giao dịch tại Sở Giao dịch hàng hóa

- Sở Giao dịch hàng hóa hữu hình

- Sở Giao dịch hàng hóa điện tử

(Theo Giáo trình Kinh doanh thương mại, NXB Đại học Kinh tế quốc dân)