Quyền chọn chênh lệch giá (Spread Option) là gì? Những đặc điểm cần lưu ý

Hình minh họa. Nguồn: FX Empire

Quyền chọn chênh lệch giá

Khái niệm

Quyền chọn chênh lệch giá, tiếng Anh gọi là spread option.

Quyền chọn chênh lệch giá là dạng quyền chọn phát sinh giá trị từ khoản chênh lệch giá giữa hai hoặc nhiều tài sản. Và dù có tài sản cơ sở khá đặc biệt là khoản chênh lệch giá, nhưng dạng quyền chọn này vẫn hoạt động tương tự như những quyền chọn giản đơn (vanilla option) thông thường.

Hiểu rõ hơn về quyền chọn chênh lệch giá

Quyền chọn chênh lệch giá có thể áp dụng với tất cả các công cụ tài chính, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu và tiền tệ. Dù có một số dạng quyền chọn chênh lệch giá được giao dịch trên các sàn giao dịch lớn, nhưng đa phần chúng được mua bán qua thị trường OTC.

Một số quyền chọn chênh lệch giá hàng hóa giúp cho người giao dịch có thể tiếp cận được với qui trình sản xuất của hàng hóa này, đặc biệt là tiếp cận với khoản chênh lệch giữa sản phẩm đầu vào và sản phẩm đầu ra. Một vài ví dụ đáng chú ý về những khoản chênh lệch trong qui trình sản xuất này là chênh lệch crack, chênh lệch crush và chênh lệch spark, là những thước đo lợi nhuận tại thị trường dầu thô, đậu nành và năng lượng điện.

Những tài sản cơ sở trong ví dụ trên là những loại hàng hóa khác nhau. Tuy vậy, quyền chọn chênh lệch giá cũng có thể là những mức giá khác nhau của cùng một loại hàng hóa nhưng được giao dịch tại hai địa điểm khác nhau (chênh lệch địa điểm - location spread) hoặc là khác nhau về loại (chênh lệch chất lượng - quality spread).

Và cũng có thể là chênh lệch giá của cùng một loại hàng hóa nhưng tại hai thời điểm khác nhau (chênh lệch thời gian - calendar spread). Ví dụ rõ ràng nhất là quyền chọn của khoản chênh lệch giá giữa một hợp đồng tương lai tháng ba và một hợp đồng tương lai tháng sáu của cùng một loại tài sản cơ sở.

Ví dụ về quyền chọn chênh lệch giá

Trong thị trường năng lượng, chênh lệch crack là khoản khác biệt giữa giá của sản phẩm được tinh chế như dầu đốt và xăng so với giá của nguyên liệu đầu vào là dầu thô.

Nếu người giao dịch cho rằng chênh lệch crack sẽ tăng vì biên lợi nhuận của việc tinh chế tăng - do giá dầu thô đang giảm còn cầu sản phẩm tinh chế thì tăng. Thì thay vì mua sản phẩm tinh chế và bán dầu thô, người giao dịch này có thể mua một quyền chọn mua của chênh lệch crack.

(Theo Investopedia)