Phương pháp nghiên cứu khả thi (Feasibility Study) trong quyết định quản lí là gì?

Phương pháp nghiên cứu khả thi (tiếng Anh: Feasibility Study) là phương pháp nghiên cứu khoa học tìm lời giải hợp lí cho các phương án quyết định trong mối quan hệ giữa nhu cầu và năng lực.

01-10-2019

Hình minh hoạ (Nguồn: gibsons)

Phương pháp nghiên cứu khả thi trong quyết định quản lí

Khái niệm

Phương pháp nghiên cứu khả thi trong tiếng Anh được gọi là Feasibility Study.

Phương pháp nghiên cứu khả thi là một trong những phương pháp kĩ thuật ra quyết định quản lí.

Phương pháp nghiên cứu khả thi là phương pháp nghiên cứu khoa học tìm lời giải hợp lí cho các phương án quyết định trong mối quan hệ giữa nhu cầu và năng lực, giữa cơ hội, khả năng thành công và rủi ro bất lợi, thất bại cũng như đảm bảo hiệu quả kinh tế và xã hội cho các phương án quyết định.

Quyết định quản lí là phương án hợp lí nhất trong các phương án có thể để xử lí vấn đề theo mục tiêu và những điều kiện, môi trường của hệ thống trong hiện tại và tương lai.

Khía cạnh nghiên cứu

Có rất nhiều phương pháp nghiên cứu tính khả thi, song sử dụng phương pháp phân tích dự án là có hiệu quả nhất. Nó tìm dự án về tính khả thi của các phương án quyết định từ sáu mặt, tức là:

Vì sao cần làm như vậy (mục đích)?

Vì sao cần tác động lên cái này (đối tượng)?

Vì sao làm lúc này (thời gian)?

Vì sao làm ở đây (địa điểm làm)?

Vì sao cần người này làm (nhân lực)?

Vì sao làm như thế (phương pháp, công nghệ)?

Sau đó căn cứ vào qui trình và bước đi chung của phân tích dự án: nghiên cứu tình hình, thu thập thông tin, xác định mục tiêu, phạm vi, định tiêu chuẩn đánh giá, xây dựng mô hình toán, cuối cùng đưa vào máy tính để tính toán so sánh, đánh giá tổng hợp, nêu phương án khả thi, cung cấp cho lãnh đạo ra quyết định.

Căn cứ ra quyết định

- Hệ thống mục đích và mục tiêu của hệ thống kinh tế - xã hội

Trong mỗi hệ thống kinh tế xã hội, các quyết định quản lí được đưa ra ở các cấp và bộ phận khác nhau. Mục tiêu của mỗi cấp mỗi bộ phận là cơ sở để đưa ra các quyết định thuộc quyền hạn của cấp và bộ phận mình.

Các quyết định quản lí được đưa ra ở cấp dưới nhằm thực hiện mục tiêu của cấp mình và góp phần thực hiện mục tiêu của cấp trên. Cấp trên không cho phép cấp dưới đưa ra những quyết định mâu thuẫn với quyết định của cấp trên.

- Hệ thống pháp luật và thông lệ xã hội

Các quyết định quản lí phải phù hợp với pháp luật hiện hành, bởi vậy khi lựa chọn các phương án quyết định, phương án nào trái với pháp luật phải loại trừ.

- Hiệu quả của quyết định

Cơ sở quan trọng để ra quyết định quản lí là hiệu quả mà quyết định đó mang lại khi thực hiện. Một cách tổng quát hiệu quả của quyết định là lợi ích mang lại cho hệ thống khi thực hiện quyết định. Phương án quyết định là phương án có lợi ích lớn nhất trong điều kiện có thể.

- Nguồn lực để thực hiện quyết định

Nguồn lực để thực hiện quyết định bao gồm nguồn nhân lực, vật lực và tài lực. Khi ra quyết định không thể không tính đến các nguồn lực này, nếu không quyết định khó có thể đảm bảo tính khả thi.

- Môi trường quyết định

Môi trường quyết định được hiểu là môi trường trong đó quyết định sẽ được thực thi, bao gồm cả môi trường bên trong và môi trường bên ngoài, môi trường trong nước và quốc tế.

Môi trường luôn thay đổi với nhịp độ ngày càng nhanh nên khi ra quyết định cần dự báo và phân tích môi trường một cách khoa học. Kết quả dự báo môi trường là căn cứ không thể thiếu được khi đưa ra các quyết định quản lí.

(Tài liệu tham khảo: Tổ chức và quản lí tổ chức, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân)

Tổ chức (Organization) là gì? Đặc trưng và phân loại