Ông Trump không đơn độc: Nhóm 1% người giàu nhất nước Mỹ nộp thiếu 70% tiền thuế

Báo cáo của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO) do Thượng nghị sĩ Bernie Sanders công bố hồi tháng 7/2020 cho thấy số tiền nợ đọng thuế trung bình trong giai đoạn 2011 – 2013 là 381 tỉ USD/năm.

Trong khi đó, nghiên cứu của cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Lawrence Summers chỉ ra rằng 70% tất cả các khoản thuế chưa nộp đến từ nhóm 1% những người giàu nhất.

Kết hợp hai số liệu trên cho thấy nhóm người giàu nhất nước Mỹ tránh được hơn 266 tỉ USD tiền thuế mỗi năm, hay 800 tỉ USD trong vòng ba năm.

Phân tích của CBO chỉ ra rằng việc Sở Thuế vụ (IRS) bị cắt giảm ngân sách và nhân lực trong thập kỉ qua khiến họ giảm mạnh việc kiểm tra và truy thu thuế, tờ Truthout cho biết.

Trong tuyên bố hồi tháng 7, ông Sanders nói rằng việc để thất thu hàng trăm tỉ USD tiền thuế từ giới nhà giàu là "một sự sỉ nhục trắng trợn".

Sau khi bê bối thuế của ông Trump nổ ra, một lần nữa ông Sanders lại nhắc lại vấn đề thất thu thuế từ giới nhà giàu. Ông Sanders đăng trên Facebook:

"Leona Helmsley, nữ tỉ phú thừa kế chuỗi khách sạn từng nói: "Chỉ những kẻ thấp cổ bé họng mới đóng thuế". Đúng thật:

- Trump không trả thuế thu nhập trong 10 trên 15 năm

- Amazon không đóng thuế thu nhập trong 3 năm

- Tỉ phú trả thuế suất thấp hơn tầng lớp trung lưu

- Top 1% giàu nhất tránh được 800 tỉ USD tiền thuế"

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren cũng đồng tình rằng tránh thuế không phải là hành động của riêng mình ông Trump mà còn của giới tinh hoa giàu có.

"[Bài báo của NYT] không chỉ là câu chuyện về việc gian lận thuế của một cá nhân. Donald Trump là một kẻ nói dối, một kẻ gian lận và một doanh nhân xảo trá. Nhưng Trump cũng lợi dụng một hệ thống mục nát, bất bình đẳng được xây dựng để cho phép những kẻ như ông ta thích làm gì thì làm".

NYT chỉ ra ông Trump chỉ đóng 750 USD tiền thuế trong năm 2016 và 2017, thấp hơn nhiều so với người Mỹ bình thường. Cựu Phó Tổng thống Joe Biden đã nhanh chóng sử dụng con số này để chế giễu ông.

Chiến dịch tranh cử của ông Biden đã lập ra trang web Trump Tax Calculator (Máy tính Thuế Trump) để tính số tiền thuế một người đóng nhiều hơn ông Trump. Máy tính sẽ tự động trừ đi 750 USD khỏi con số được nhập vào. Nếu một người nộp 2.000 USD tiền thuế thì theo máy tính của ông Biden, người này đã nộp nhiều hơn 1.250 USD so với ông Trump.

Ngoài ra, đội ngũ của ông Biden còn bán miếng dán "Tôi đóng thuế nhiều hơn Donald Trump" cho những người ủng hộ để gây quĩ.

Trên Twitter, lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Charles Schumer kêu gọi mọi người giơ tay nếu họ trả nhiều thuế hơn ông Trump.

Theo tờ The Hill, Hạ nghị sĩ Bill Pascrell gọi số tiền thuế ít ỏi ông Trump đóng là "đáng kinh tởm" và nói rằng ông Trump giống như "vị hoàng đế không quần áo" sau khi số liệu thuế bị NYT tiết lộ.

Thượng nghị sĩ Brian Schatz cũng "đá xoáy" ông Trump về con số 750 USD khi kêu gọi gây quĩ cho cựu phi công MJ Hegar từng bị thương ở Afghanistan: "Có ai muốn tặng, xem nào, khoảng 750 USD không?"

Giới siêu giàu nghĩ gì về thuế?

Nhiều tỉ phú, triệu phú trên thế giới thậm chí đã đòi hỏi chính phủ đánh thuế họ cao hơn. Hai trong số những người giàu nhất nước Mỹ (và thế giới) là Warren Buffett và Bill Gates từ lâu đã ủng hộ tăng thuế đánh vào người giàu. 

Warren Buffett nghĩ rằng giới nhà giàu Mỹ không đóng đủ thuế tương xứng với của cải của họ. Trong cuộc phỏng vấn với CNBC hồi tháng 9, ông khẳng định: "Những người giàu có chắc chắn đang đóng ít thuế hơn so với tương quan phần đông dân số". 

Warren Buffett có hai ý tưởng để thu hẹp khoảng cách giàu nghèo. Thứ nhất, Warren Buffett đề xuất tăng thuế đối với nhóm 1% giàu có nhất, bao gồm cả chính ông. Thứ hai, ông gợi ý rằng nên tăng ưu đãi thuế với thu nhập từ lao động để bớt đi gánh nặng thuế cho người bình thường.

Tỉ phú Bill Gates cũng có quan điểm tương tự. Ông tự nhận rằng mình là một trong số những người cần bị đánh thuế cao hơn.

"Tôi cần phải trả nhiều thuế hơn. Tôi đã đóng hơn 10 tỉ USD tiền thuế - nhiều hơn bất kì ai khác, nhưng chính phủ đáng ra nên bắt những người ở vị trí như tôi trả thêm thật nhiều thuế", Bill Gates nói trong cuộc phỏng vấn năm 2018 với CNN. 

Tuy nhiên, thay vì tăng thuế thu nhập cá nhân, Bill Gates kêu gọi chính phủ nâng thuế lãi tư bản. Thuế suất cao nhất với lương thưởng của một cá nhân tại Mỹ là 37%, trong khi một người mua bán chứng khoán kiếm lời lại chỉ phải chịu mức thuế tối đa là 20%.

Jamie Dimon - CEO JPMorgan cũng cho biết ông sẵn sàng đóng thêm thuế và khẳng định những người giàu có cũng có thể trả thêm tiền cho chính phủ. 

 “Tôi tin rằng những người có thu nhập cao nhất có khả năng nộp thêm thuế. Và cá nhân tôi sẵn sàng đóng thuế cao hơn để giúp giải quyết một số thử thách căn bản và vấn đề bất bình đẳng trong xã hội hiện nay". 

Tuy nhiên, ông Dimon có điều kiện: đảm bảo tiền thuế sử dụng một cách hiệu quả nhất, chẳng hạn như mở rộng phạm vi ưu đãi thuế đối với người thu nhập vừa và thấp. 

"Không ai muốn tiền thuế của mình bị chi tiêu sai mục đích", ông Dimon viết trong thư gửi cổ đông năm 2018.

Tuy nhiên, ông Dimon phản đối tăng thuế đối với doanh nghiệp như đề xuất của ông Biden, với lí do việc này sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng.

"Tôi xin nhắc mọi người và cả thế giới rằng khi bạn giảm tốc nền kinh tế, bạn đang làm tổn thương những người thiệt thòi hơn bất kì tầng lớp nào khác".