Mục tiêu mức giá chung (Price Level Targeting) là gì? Đặc điểm Mục tiêu mức giá chung

Mục tiêu mức giá chung

Khái niệm

Mục tiêu mức giá chung hay nhắm mục tiêu mức giá chung trong tiếng Anh là Price Level Targeting.

Mục tiêu mức giá chung là một khung chính sách tiền tệ được sử dụng để đạt được sự ổn định về giá cả trong nền kinh tế. Giống như mục tiêu lạm phát, mục tiêu mức giá chung thiết lập các mục tiêu cho các chỉ số giá như chỉ số giá tiêu dùng (CPI). 

Nhưng, trong khi mục tiêu lạm phát là hướng tới tương lai, mục tiêu mức giá chung sẽ xem xét các thay đổi về giá trong quá khứ và cam kết sẽ đảo ngược mọi sai lệch tạm thời khỏi lạm phát so với tỉ lệ lạm phát mục tiêu.       

Ví dụ nếu lạm phát giảm xuống dưới 2% một thời gian trong quá khứ, ngân hàng trung ương sẽ bù đắp bằng cách tạm thời đặt mục tiêu lạm phát lên trên 2% cho đến khi lạm phát trung bình trong cả giai đoạn trở về mức 2%.   

Đặc điểm Mục tiêu mức giá chung 

Về mặt lí thuyết, mục tiêu mức giá chung hiệu quả hơn so với mục tiêu lạm phát vì nó chính xác hơn. Song, mục tiêu mức giá chung cũng nguy hiểm hơn do hậu quả của việc bỏ lỡ các mục tiêu giá cả lớn hơn. 

Nếu lạm phát cao bất ngờ trong năm, giá cả sẽ buộc phải hạ xuống trong năm tới.   

Ví dụ nếu giá dầu tăng đột biến làm tăng lạm phát tạm thời, ngân hàng trung ương nhắm mục tiêu mức giá chung sẽ phải thắt chặt chính sách tiền tệ, ngay cả khi đang có suy thoái kinh tế. 

Trái ngược, với ngân hàng trung ương nhắm mục tiêu lạm phát, thường xem sự kiện này là một sự gia tăng lạm phát tạm thời. 

Mục tiêu mức giá chung có xu hướng làm tăng các biến động trong tỉ lệ lạm phát và khuếch đại các chu kì kinh tế, đó là lí do tại sao không có ngân hàng trung ương nào thực hiện chính sách nhắm mục tiêu mức giá chung kể từ khi Thụy Điển thử nghiệm nó vào những năm 1930.   

Mục tiêu mức giá chung ở Lãi suất giới hạn không 

Với lãi suất danh nghĩa gần bằng giới hạn không ở nhiều quốc gia, việc nhắm mục tiêu mức giá chung đã trở thành một vấn đề thời sự. Với giả định kì vọng lạm phát vẫn được neo ở mức không giới hạn, một cú sốc cầu tiêu cực sẽ dẫn đến lãi suất thực tăng dưới chính sách mục tiêu lạm phát. 

Thậm chí nếu các hộ gia đình và các công ty nghĩ rằng chính sách tiền tệ không còn tác dụng và kì vọng lạm phát của họ càng giảm, lãi suất thực sẽ còn tăng hơn nữa, làm tăng nguy cơ suy thoái kinh tế.   

Ngược lại, mục tiêu mức giá chung tạo ra một động lực khác cho các kì vọng lạm phát khi một nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi cú sốc cầu tiêu cực.

Nếu mục tiêu mức giá chung là lạm phát 2%, thì kì vọng rằng lạm phát sẽ tăng lên trên 2% vì mọi người đều tin rằng ngân hàng trung ương cam kết sẽ bù đắp sự thiếu hụt trong nền kinh tế. Điều này sẽ làm tăng áp lực lên giá cả, làm giảm lãi suất thực và kích thích tổng cầu.   

Mục tiêu mức giá chung có dẫn đến tăng trưởng GDP trong môi trường giảm phát cao hơn so với mục tiêu lạm phát hay không, phụ thuộc chủ yếu vào việc nền kinh tế có tuân theo mô hình Keynes mới hay không. 

Mô hình Keynes mới cho rằng giá cả và tiền lương sẽ điều chỉnh chậm với các biến động kinh tế trong ngắn hạn, và mọi người đều kì vọng mức lạm phát ở mức duy lí.  

(Theo Investopedia)