Mô hình tổ chức ma trận (Matrix organizational structure) là gì?
Hình minh hoạ (Nguồn: projectmanager)
Mô hình tổ chức ma trận
Khái niệm
Mô hình tổ chức ma trận trong tiếng Anh được gọi là Matrix organizational structure.
Mô hình tổ chức ma trận là cơ cấu tổ chức trong đó mỗi người lao động sẽ báo cáo cho nhà quản lí bộ phận mà họ là nhân lực cơ hữu và nhà quản lí chương trình, dự án.
Mô hình tổ chức ma trận là sự kết hợp của hai hay nhiều mô hình tổ chức bộ phận khác nhau.
Ví dụ
Ví dụ, mô hình theo chức năng kết hợp với mô hình theo sản phẩm
Cơ cấu tổ chức ma trận tại một doanh nghiệp
Cơ cấu tổ chức ma trận tại một doanh nghiệp
Ở đây, các nhà quản lí theo chức năng và theo sản phẩm đều có vị thế ngang nhau. Họ chịu trách nhiệm báo cáo cho cùng một cấp lãnh đạo và có thẩm quyền ra quyết định thuộc lĩnh vực mà họ phụ trách.
Khi cần thực hiện các kế hoạch với mục tiêu lớn, mang tính độc lập (như các chương trình, dự án lớn), nhà quản lí chương trình, dự án sẽ được xác định, và người này sẽ tuyển người có đủ năng lực từ các bộ phận trong tổ chức cũng như bên ngoài tổ chức để thực hiện kế hoạch đó.
Như vậy tổ chức ma trận là cơ cấu tổ chức trong đó mỗi người lao động sẽ báo cáo cho nhà quản lí bộ phận mà họ là nhân lực cơ hữu và nhà quản lí chương trình, dự án.
Ưu và nhược điểm
Ưu điểm của mô hình
Định hướng các hoạt động theo kết quả cuối cùng
Tập trung nguồn lực vào khâu xung yếu
Kết hợp được năng lực của nhiều nhà quản lí và chuyên gia
Tạo điều kiện đáp ứng nhanh chóng với những thay đổi của môi trường
Nhược điểm của mô hình
Hiện tượng song trùng lãnh đạo dẫn đến sự không thống nhất mệnh lệnh
Quyền hạn và trách nhiệm của các nhà quản lí có thể trùng lắp tạo ra các xung đột
Cơ cấu phức tạp và không bền vững
Có thể gây tốn kém
Cách tổ chức theo ma trận mang lại triển vọng lớn cho nhiều tổ chức trong điều kiện môi trường thay đổi nhanh với nhiều yếu tố bất định.
Điểm mấu chốt làm cho cơ cấu ma trận phát huy được tác dụng là sự rõ ràng của mối quan hệ quyền hạn giữa các nhà quản lí và cơ chế phối hợp.
Rất nhiều tổ chức cả ở khu vực công và tư đã sử dụng thành công cơ cấu theo ma trận.
(Tài liệu tham khảo: Tổ chức và quản lí tổ chức, Trung tâm đào tạo từ xa, ĐH Kinh tế Quốc dân)