Mô hình thu mua của Monczka (Monczka's Purchasing Model) là gì?

Hình minh họa (Nguồn: normagroup.com)

Mô hình thu mua của Monczka

Khái niệm

Mô hình thu mua của Monczka trong tiếng Anh là Monczka's Purchasing Model.

Mô hình thu mua của Monczka là mô hình mua hàng được sử dụng để đánh giá mức hoàn thiện của bộ phận mua hàng trong một tổ chức, nó còn đề xuất các chương trình cải tiến nhằm nâng cao chất lượng hoạt động theo lộ trình.

Các công ty sử dụng mô hình này để đo mức độ hoàn thiện của bộ phận mua hàng. Tuy vậy, mô hình không chỉ là một tiêu chuẩn so sánh mà còn là một lộ trình. Nó cho phép các công ty xác định được cả tình hình hiện tại cũng như kì vọng trong tương lai.

Các qui trình mua hàng và thúc đẩy chiến lược

Mô hình này gồm tám qui trình mua hàng và sáu thúc đẩy chiến lược. Các qui trình mua hàng chiến lược nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động bằng cách quản lí các nhà cung ứng hữu hiệu hơn. Còn các qui trình thúc đẩy nhằm tạo điều kiện và phương tiện để các qui trình chiến lược được thực hiện chuyên nghiệp. Mỗi qui trình nói trên đều có sẵn các hướng dẫn học tập.

Tám qui trình mua hàng chiến lược:

- Nguồn lực nội bộ/ Thuê ngoài;

- Phát triển sản phẩm/ Chiến lược phân nhóm sản phẩm;

- Thiết lập và tạo lực đẩy cho nền tảng cung ứng đẳng cấp thế giới;

- Phát triển và quản lí các mối quan hệ với nhà cung ứng;

- Tích hợp nhà cung ứng với sản phẩm mới/ Thực hiện các qui trình phát triển;

- Tích hợp nhà cung ứng với qui trình thực hiện đặt hàng;

- Phát triển các nhà cung ứng và quản lí chất lượng;

- Quản lí các chi phí chiến lược.

Sáu qui trình thúc đẩy chiến lược:

- Thiết lập các chiến lược và kế hoạch chuỗi cung ứng và liên kết thu mua hợp nhất toàn cầu;

- Phát triển công ty cũng như chiến lược nhóm;

- Triển khai toàn cầu hóa;

- Phát triển các phương thức thu mua và chuỗi cung ứng;

- Phát triển và thực hiện các hệ thống công nghệ thông tin và truyền thông có hiệu quả;

- Quản lí nguồn nhân lực.

Phương pháp sử dụng mô hình thu mua của Monczka

Mô hình này bao gồm các qui trình tự đánh giá để đo mức độ hoàn thiện của một công ty. Các tiêu chuẩn đánh giá được phát triển cho một trong 14 qui trình để xếp hạng mức độ hoàn thiện trên thang điểm 10.

Những cấp độ thấp nhất tương ứng với các tiêu chuẩn vận hành, trong khi những cấp độ cao hơn tương ứng với tiêu chuẩn về chiến lược. Quá trình tự đánh giá tuân thủ phương pháp tiếp cận chặt chẽ từng bước một, theo đó công ty tuân thủ tất cả các tiêu chuẩn ở một mức độ nhất định trước khi các tiêu chuẩn ở cấp độ tiếp theo được áp dụng.

Một công ty cần phát triển và thực thi các dự án được đưa ra nhằm cải thiện và chuyên nghiệp hóa bộ phận mua hàng, dựa trên kết quả đánh giá mức độ hoàn thiện và đưa công ty lên mức hoàn thiện cao hơn. Cần lưu ý rằng các cấp độ chuyên nghiệp đo được không phải là một điểm số chính thức. 

Việc quyết định cấp độ chuyên nghiệp nào là phù hợp và kì vọng phụ thuộc vào chính công ty. Đối với một vài công ty điểm số phù hợp có thể là tám, nhưng với những công ty khác điểm năm đã là đủ rồi. Quyết định này dựa trên loại hình công ty, ngành nghề kinh doanh mà công ty đó hoạt động.

Cả các qui trình chiến lược cũng như thúc đẩy đều phải được thực hiện mới có thể đạt được hiệu quả bền vững. Khi chỉ có các qui trình chiến lược, công ty sẽ thiếu tính đồng nhất hoặc hạ tầng thông tin. Còn chỉ có các qui trình thúc đẩy sẽ dẫn đến đầu tư thiếu sót hoặc không hiệu quả.

(Tài liệu tham khảo: Những mô hình quản trị kinh điển, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)