Mô hình hoá lựa chọn (Choice Modelling - CM) là gì? Cách thức thực hiện

Mô hình hoá lựa chọn (tiếng Anh: Choice Modelling - CM) tính toán các lợi ích môi trường bằng cách thiết lập một thị trường giả định, và lợi ích môi trường này được đo lường bằng mức sẵn lòng trả của mọi người.

10-12-2019

Hình minh hoạ (Nguồn: theconversation)

Mô hình hoá lựa chọn

Khái niệm

Mô hình hoá lựa chọn trong tiếng Anh được gọi là Choice Modelling - CM.

Mô hình hoá lựa chọn là một trong những phương pháp định giá môi trường trực tiếp.

Mô hình hoá lựa chọn tính toán các lợi ích môi trường bằng cách thiết lập một thị trường giả định, và lợi ích môi trường này được đo lường bằng mức sẵn lòng trả của mọi người.

Thuật ngữ liên quan

Định giá môi trường (định giá ảnh hưởng môi trường) là xác định giá trị tiền tệ của những cải thiện (lợi ích) hoặc thiệt hại (chi phí) về môi trường do hoạt động sản xuất hay tiêu dùng gây nên.

Việc tính toán các giá trị lợi ích mà chúng không được phản ánh vào giá cả thị trường sẽ giúp cho chúng ta biết nhìn nhận đầy đủ hơn về các lợi ích do môi trường mang lại, và có thái độ đúng đắn trong công tác bảo vệ môi trường. Điều này có nghĩa là môi trường cần phải được định giá cụ thể.

Cách thức thực hiện

Cách thức thực hiện của Mô hình hoá lựa chọn như sau:

Để xác định mức sẵn lòng trả, người ta đưa ra các thuộc tính khác nhau của vấn đề đang nghiên cứu, mỗi thuộc tính sẽ được chia thành nhiều mức, từ đó chúng ta tiến hành hỏi ý kiến cá nhân để biết được lựa chọn của họ.

Ví dụ: Giá trị bảo tồn của Thánh địa Mỹ Sơn được thể hiện thông qua mức sẵn lòng trả biên của mọi người cho việc bảo tồn Thánh địa này.

Để xác định mức sẵn lòng trả của cá nhân, nhà nghiên cứu có thể đưa ra một số thuộc tính: giá (phí vào cổng dành cho người nước ngoài, và phí bảo tồn dành cho người dân trong nước thông qua sự gia tăng trong thuế), kế hoạch bảo tồn, nâng cấp cơ sở hạ tầng, và sự tăng thêm các dịch vụ khác.

Trong đó, thuộc tính giá có thể có các mức khác nhau như: 5$, 10$, 15$, 19$ (các mức giá này ta thu được qua khảo sát phỏng vấn thử), sau đó yêu cầu đối tượng phỏng vấn lựa chọn.

Phân loại

Mô hình hoá lựa chọn gồm có hai dạng thường được sử dụng là:

- Lựa chọn thực nghiệm (CE – Choice Experiment)

- Xếp hạng ngẫu nhiên (CR – Contingent Ranking)

(Tài liệu tham khảo: Kinh tế môi trường, Đại học Kinh tế Huế)

Giá trị phi sử dụng (Non-use value) của tài nguyên môi trường là gì?