Kiến trúc công nghiệp (Industrial architecture) là gì? Thách thức

Kiến trúc công nghiệp

Khái niệm

Kiến trúc công nghiệp trong tiếng Anh được gọi là Industrial architecture.

Kiến trúc công nghiệp là nghệ thuật về xây dựng nhà, công trình kĩ thuật, các quần thể kiến trúc (xí nghiệp công nghiệp, khu, cụm công nghiệp), các đối tượng liên quan đến sự phục vụ cho sản xuất công nghiệp và thủ công nghiệp.

Thực tế cho chúng ta thấy, công nghiệp đóng một vai trò rất quan trọng để tạo nên cơ sở vật chất và kĩ thuật cho xã hội, thể hiện trình độ phát triển chung của mỗi một nước. 

Chính vì vậy, bên cạnh sự phát triển mạnh mẽ của xây dựng dân dựng, ngày nay xây dựng công nghiệp đang được quan tâm hàng đầu trong chương trình phát triển kinh tế của mỗi một nước. 

Do phát triển mạnh mẽ, xây dựng công nghiệp thường kéo theo sự phát triển qui mô các khu công nghiệp và qui mô thành phố. Xây dựng công nghiệp đang dần dần trở thành một nhân tố quan trọng để hình thành, phát triển và xây dựng các đô thị hiện đại.

Thách thức thiết kế

Kiến trúc công nghiệp cũng mang tính thời đại, thể hiện đặc điểm của thời đại. Chúng đặt ra cho người thiết kế những trách nhiệm khá nặng nề: phải tạo nên các công trình công nghiệp vừa thoả mãn cao nhất các yêu cầu kĩ thuật sản xuất, vừa phải thoả mãn các khả năng của kĩ thuật xây dựng và yêu cầu cao về thẩm mĩ kiến trúc của xã hội. 

Điều đó có nghĩa là những người thiết kế phải tạo ra được các xí nghiệp công nghiệp vừa có dây chuyền sản xuất hiện đại nhất, vừa có khả năng xây dựng nhanh và kinh tế, đồng thời tạo được những môi trường lao động tiện nghi và những công trình có sức biểu hiện kiến trúc – nghệ thuật cao.

Sự đa dạng

Trong mỗi một xí nghiệp công nghiệp, giải pháp qui hoạch mặt bằng chung, mặt bằng, hình khối của từng ngôi nhà, công trình,… đều được dựa trên những đặc điểm đặc biệt của mỗi một ngành công nghiệp, mà trong thực tế có rất nhiều ngành công nghiệp khác nhau, do đó chúng rất đa dạng.

Một số loại ngành sản xuất như điện tử, công nghiệp nhẹ, dược phẩm, thực phẩm… thường có bộ mặt kiến trúc bên ngoài rất gần gũi với kiến trúc nhà dân dụng. 

Ngược lại các nhà máy thuỷ điện, nhiệt điện, luyện kim, khai thác mỏ, hoá chất… lại có hình dáng kiến trúc và kết cấu đặc biệt khác biệt và mang tính đặc trưng của kiến trúc công nghiệp. Trong nhiều trường hợp chúng biểu hiện rõ nét được sức mạnh của kĩ thuật.

(Tài liệu tham khảo: Thiết kế kiến trúc công nghiệp, 2004, NXB Xây dựng)