Thiết kế đô thị (Urban design) là gì? Đối tượng

Thiết kế đô thị

Khái niệm

Thiết kế đô thị trong tiếng Anh được gọi là Urban design.

Thiết kế đô thị là nội dung có tính xuyên suốt của qui hoạch xây dựng đô thị, với mục tiêu chủ yếu là tạo lập không gian đô thị vừa bảo đảm công năng có chất lượng thẩm mĩ, nghệ thuật hợp lí, phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của đô thị, đáp ứng yêu cầu thẩm mĩ, văn hoá tinh thần của dân cư đô thị.

Thiết kế đô thị là nghệ thuật tổ chức cơ cấu, tạo lập mối quan hệ giữa các yếu tố (nhân tạo, tự nhiên) không gian đô thị; là tổ chức mặt bằng, cơ cấu chức năng, hình khối, tạo lập mối quan hệ thống nhất giữa các thành phần kiến tạo theo yêu cầu nghệ thuật và công năng đô thị; là quá trình không mang tính nghệ thuật thuần tuý, không gian đô thị bao hàm  giá trị công năng, giá trị văn hoá, hình thái nghệ thuật, bao hàm hoạt động kinh tế, xã hội của con người.

Nội hàm của thiết kế đô thị

- Thiết kế đô thị vừa là mục tiêu của qui hoạch xây dựng;

- Là nội dung của qui hoạch xây dựng;

- Là qui trình thiết kế của qui hoạch xây dựng;

- Thiết kế đô thị là cầu nối giữa qui hoạch xây dựng và kiến trúc;

- Cơ sở cho thiết kế kiến trúc về các mặt: tính chất, vị trí, lối ra vào chủ yếu, hình thái,  không gian màu sắc, phong cách,... của công trình kiến trúc phù hợp với kiến trúc cảnh quan khu vực.

Đối tượng

Đối tượng của thiết kế đô thị là toàn bộ không gian đô thị với các đối tượng trong không gian đó như tượng đài, quảng cáo, chiếu sáng... trừ công trình kiến trúc. Được phân theo 3 cấp độ:

- Thiết kế đô thị vùng lãnh thổ: tổ chức không gian, xác định các vùng chức năng và đặc thù cảnh quan vùng;

- Tổng thể đô thị, tổ chức không gian hệ thống các khu chức năng đô thị;

- Thiết kế đô thị khu vực: được áp dụng cho một khu chức năng, một trục đường, quảng trường, không gian trống công cộng của đô thị.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình: Luật và chính sách quản lí kiến trúc đô thị, TS.KTS Lê Trọng Bình, 2004, Đại học Kiến trúc Hà Nội)