Kích tố chi phí hoạt động (Activity Cost Driver) là gì? Phân phối chi phí chung

Kích tố chi phí hoạt động

Khái niệm

Kích tố chi phí hoạt động trong tiếng Anh là Activity Cost Driver.

Kích tố chi phí hoạt động là một thuật ngữ kế toán mô tả các yếu tố tạo ra chi phí ảnh hưởng đến chi phí của một hoạt động kinh doanh cụ thể. 

Trong phương pháp kế toán chi phí dựa trên hoạt động (ABC), một kích tố chi phí hoạt động sẽ có ảnh hưởng đến các chi phí như chi phí lao động, bảo trì hay các chi phí biến đổi khác. Kích tố chi phí là yếu tố rất quan trọng trong ABC. 

Kế toán chi phí dựa trên hoạt động (ABC) là một nhánh của kế toán quản lí, tập trung vào phân bổ các chi phí gián tiếp hay chi phí chung của một hoạt động kinh doanh/ sản xuất.

Đặc điểm Kích tố chi phí hoạt động 

Một kích tố chi phí hoạt động sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến một hoạt động kinh doanh nào đó, và có thể có nhiều kích tố chi phí hoạt động có mối liên hệ chung với một hoạt động. 

Ví dụ, giờ lao động trực tiếp là kích tố của hầu hết các hoạt động trong sản xuất sản phẩm. Nếu chi phí lao động quá cao, chi phí sản xuất tất cả các sản phẩm hoặc dịch vụ của một công ty sẽ tăng. 

Chi phí lưu kho cao cũng sẽ làm tăng chi phí phát sinh cho việc sản xuất sản phẩm hay cung cấp dịch vụ của các công ty.      

Kích tố chi phí hoạt động, còn được biến đến với tên gọi là yếu tố nguyên nhân (Causal factor), là nguyên do làm cho chi phí của một hoạt động tăng lên hoặc giảm xuống. 

Ví dụ như các thay đổi trong chi phí lưu kho hàng tồn kho hay các thay đổi trong mức độ sản xuất. 

Các kích tố chi phí thiên về kĩ thuật hơn là giờ sở dụng máy móc, số lượng thông tin khách hàng hiện cố, số lần sản phẩm bị hoàn trả, nhu cầu cài đặt máy móc, thiết bị cần thiết cho sản xuất hay số lần kiểm tra bảo dưỡng. 

Nếu chủ một công ty xác định được các kích tố chi phí, chủ công ty đó có thể ước tính chi phí sản xuất thực sự cho sản phẩm một cách chính xác hơn. 

Phân bổ chi phí 

Các loại máy móc thiết bị nhà máy luôn được yêu cầu phải bảo trì định kì, chi phí bảo trì sẽ được phân bổ cho các sản phẩm do máy móc/ thiết bị đó sản xuất.

Ví dụ, kích tố chi phí hoạt động được chọn là giờ sử dụng máy móc, 1.000 giờ máy hoạt động có chi phí bảo trì là 500$. Do đó, mỗi giờ sử dụng máy có chi phí bảo trì 50 xu (hay 500 / 1.000), 50 xu này sẽ được phân bổ cho sản phẩm được sản xuất dựa trên kích tố chi phí của giờ sử dụng máy.  

Phân phối chi phí chung 

Sử dụng kích tố chi phí hoạt động giúp làm đơn giản hóa việc phân bổ chi phí sản xuất chung. Việc phân bổ chính xác chi phí sản xuất là rất quan trọng trong việc xác định giá thành thực của sản phẩm. 

Các nhà quản lí sử dụng các chi phí để sản xuất ra một sản phẩm để xác định giá bán sản phẩm. Vì vậy, lựa chọn các kích tố chi phí ban đầu chính xác sẽ có tác động trực tiếp đến lợi nhuận và hoạt động của một chủ thể kinh doanh.     

Lưu ý về tính chủ quan của Kích tố chi phí 

Trong quản lí nói chung, kích tố chi phí là cơ sở để phân bổ chi phí sản xuất và không có qui định bắt buộc theo tiêu chuẩn ngành nào cho các kích tố chi phí. 

Các công ty thường lựa chọn các kích tố chi phí dựa trên các biến số chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất.   

(Theo Investopedia)