Hiệu quả kinh tế du lịch (Economic efficiency of tourism) là gì?

Hình minh hoạ (Nguồn: eurca)

Hiệu quả kinh tế du lịch

Khái niệm

Hiệu quả kinh tế du lịch trong tiếng Anh được gọi là Economic efficiency of tourism.

Hiệu quả kinh tế du lịch thể hiện mức độ sử dụng các yếu tố sản xuất và tài nguyên du lịch nhằm tạo ra và tiêu thụ một khối lượng lớn nhất các dịch vụ và hàng hoá có chất lượng cao trong một khoảng thời gian nhất định nhằm đáp ứng nhu cầu của khách du lịch với chi phí nhỏ nhất, đạt doanh thu cao nhất và thu lợi nhuận tối đa. 

Nói cách khác, hiệu quả kinh tế du lịch phản ánh trình độ sử dụng nguồn lực sẵn có để đạt được kết quả sản xuất kinh doanh cao với chi phí thấp nhất.

Hiệu quả kinh tế có thể được xem xét theo những phạm vi khác nhau: trên toàn quốc, toàn khu vực, toàn ngành, một đơn vị, một loại dịch vụ… và có thể xem xét theo thời gian: một năm, năm năm hay một chu kì kinh doanh…

Các yếu tố sản xuất, kinh doanh hay các nguồn lực nói trên bao gồm tài nguyên du lịch, vốn sản xuất kinh doanh, cơ sở vật chất kĩ thuật và lao động trong du lịch.

Các chi phí cho sản xuất, kinh doanh bao gồm: các chi phí về tư liệu lao động, đối tượng lao động và các chi phí về lao động.

Doanh thu đó là tiền thu được từ bán hàng hoá và dịch vụ, trong đó doanh thu từ dịch vụ du lịch là chủ yếu.

Hiệu quả kinh tế du lịch đạt được cao hay thấp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, cả những yếu tố khách quan và chủ quan.

Các nhóm chỉ tiêu

Về phạm vi phản ánh, hệ thống chỉ tiêu có thể phân thành các nhóm cơ bản sau:

Nhóm chỉ tiêu hiệu quả kinh tế đánh giá sự đóng góp của ngành du lịch vào nền kinh tế quốc dân

Nhóm này bao gồm:

Tổng doanh thu xã hội từ du lịch

Tổng doanh thu thuần tuý của bản thân ngành du lịch

Tổng lợi nhuận, tổng nộp ngân sách của ngành du lịch

Tỉ trọng đóng góp của ngành du lịch trong GDP của nền kinh tế quốc dân

Doanh thu bình quân tính trên đầu người của ngành du lịch

Nhóm chỉ tiêu hiệu quả kinh tế so sánh ngành du lịch với các ngành khác

Nhóm này bao gồm:

So sánh hiệu quả xuất khẩu trong ngành du lịch với xuất khẩu trong ngành ngoại thương

So sánh hiệu quả vốn đầu tư trong du lịch với hiệu quả vốn đầu tư các ngành khác

So sánh năng xuất lao động trong du lịch với năng suất lao động với các ngành khác

Nhóm chỉ tiêu hiệu quả kinh tế của các lĩnh vực kinh doanh trong ngành du lịch

Nhóm này bao gồm:

Các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế chung cho mọi loại hình kinh doanh

Các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế cho ngành kinh doanh lữ hành

Các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế cho ngành kinh doanh lưu trú

Các chỉ tiêu hiệu quả cho ngành kinh doanh ăn uống

Các chỉ tiêu hiệu quả kinh tế cho ngành kinh doanh vận tải du lịch

Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh tế cho các ngành dịch vụ du lịch khác

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế Du lịch, GS. TS Nguyễn Văn Đính, 2006, NXB Lao động - Xã hội)