Giao dịch chứng khoán (Securities trading) là gì? Các loại giao dịch chứng khoán

Hình minh hoạ (Nguồn: investmentexecutive)

Giao dịch chứng khoán

Khái niệm

Giao dịch chứng khoán trong tiếng Anh gọi là Securities trading.

Giao dịch chứng khoán là việc mua, bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán.

Phân loại giao dịch chứng khoán

Giao dịch chứng khoán có thể được phân loại dựa trên thời gian thanh toán và tính chất của các giao dịch thành: 

- Giao dịch thông thường (regular transaction): là các giao dịch phổ biến trên thị trường chứng khoán. Sau khi giao dịch chứng khoán diễn ra, xử lí thanh thanh toán sau giao dịch là một quá trình phức tạp và đòi hỏi phải có thời gian. 

Tuy nhiên, theo khuyến cáo của nhóm G-30, chuẩn mực cho chu kì thanh toán thông thường là T+3. Việc rút ngắn chu kì thanh toán có ý nghĩa quan trọng trong việc thu hút nhà đầu tư. Ngoài ra, chu kì thanh toán càng được rút ngắn thì rủi ro thanh toán càng được giảm thiểu.

- Giao dịch đặc biệt (special transaction): là các giao dịch có tính chất đặc biệt, bao gồm: giao dịch các cổ phiếu mới niêm yết; giao dịch trong trường hợp tách gộp cổ phiếu; giao dịch lô lớn (giao dịch khối); giao dịch lô lẻ; giao dịch không được hưởng cổ tức; giao dịch kí quĩ (giao dịch bảo chứng); giao dịch bán khống.

- Giao dịch giao ngay (cash transaction): là loại giao dịch được thanh toán ngay trong ngày giao dịch (ngày T). Loại giao dịch này hầu như không có rủi ro thanh toán vì quá trình thanh toán được thực hiện ngay sau khi giao dịch diễn ra. 

Giao dịch giao ngay thường được áp dụng ở một số thị trường có hệ thống thanh toán tiên tiến và chủ yếu đối với giao dịch trái phiếu.

- Giao dịch kì hạn (forward transaction): là loại giao dịch được thanh toán vào một ngày cố định được xác định trước trong tương lai hoặc theo sự thoả thuận giữa hai bên mua và bán, hiện nay loại hình giao dịch này hầu như không còn được thực hiện.

- Giao dịch tương lai (Futures Transaction): Giao dịch tương lai giống như giao dịch các hợp đồng kì hạn, song hợp đồng tương lai có những đặc điểm khác với hợp đồng kì hạn ở các điểm:

+ Các hợp đồng tương lai về chứng khoán được tiêu chuẩn hoá bởi các luật lệ của Sở giao dịch chứng khoán.

+ Các hợp đồng tương lai được qui định rõ về nội dung mua bán và được mua bán trên Sở giao dịch chứng khoán.

- Giao dịch quyền chọn (Option Transaction): là các giao dịch quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán một loại chứng khoán nhất định với giá và thời gian được xác định trước.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Thị trường Chứng khoán, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân, 2018, NXB Tài chính)