Giá trị trung bình (Mean) là gì? Trung bình số học và Trung bình hình học

Hình minh họa. Nguồn: Medium.com

Giá trị trung bình

Khái niệm

Giá trị trung bình trong tiếng Anh là Mean.

Giá trị trung bình là bình quân toán học đơn giản của một tập hợp gồm hai hoặc nhiều số. Giá trị trung bình của một tập hợp số đã cho có thể được tính theo nhiều cách, gồm có phương pháp trung bình số học sử dụng tổng các số trong chuỗi và phương pháp trung bình hình học. Tuy nhiên, tất cả các phương pháp chính để tính trung bình đơn giản của một chuỗi số bình thường đều tạo ra kết quả xấp xỉ bằng nhau.

Giá trị trung bình là một chỉ số thống kê có thể được sử dụng để đánh giá hiệu suất của giá cổ phiếu một công ty trong đơn vị thời gian ngày, tháng hoặc năm; hay hiệu quả hoạt động một công ty thông qua thu nhập của nó trong một số năm hoặc bằng cách đánh giá các con số chính yếu như tỉ lệ P/E, FCF, nợ phải trả trên bảng cân đối kế toán, v.v.; và một danh mục đầu tư bằng cách ước tính lợi nhuận trung bình của nó trong một khoảng thời gian nhất định.

Một nhà phân tích muốn đo lường quĩ đạo của giá trị cổ phiếu của công ty A trong thời gian qúa khứ giả sử 10 ngày, sẽ tổng hợp giá đóng cửa của cổ phiếu mỗi ngày trong khoảng thời gian trên. Tổng số sau đó sẽ được chia cho số ngày để lấy trung bình số học. Giá trị trung bình hình học sẽ được tính bằng cách nhân tất cả các giá trị lại với nhau. Lấy căn thứ n của tổng kết quả sau cùng, trong trường hợp này là căn 10, để lấy giá trị trung bình.

Trung bình số học và Trung bình hình học

Hãy sử dụng một ví dụ thực tế để hiểu hơn về giá trị trung bình. Một nhà đầu tư đã mua NVDA vào ngày 5 tháng 6 với giá 148.01 đô la muốn biết khoản đầu tư của mình đã hoạt động tốt như thế nào sau 10 ngày. Kiểm tra giá cổ phiếu của Nvidia Corp (NVDA) trong mười ngày qua cho thấy giá và lợi nhuận từ ngày 6 tháng 6 đến ngày 19 tháng 6 năm 2017 như bảng dưới.

Hình minh họa. Nguồn: Investopedia.com

Giá trị trung bình số học là 0,67% và được tính đơn giản bằng tổng số tiền lãi chia cho 10. Tuy nhiên, trung bình số học của lợi nhuận chỉ chính xác khi không có biến động và điều này gần như không thể xảy ra trong thị trường chứng khoán.

Giá trị trung bình hình học có các yếu tố gộp và biến động, khiến cho nó trở thành một thước đo lợi nhuận trung bình tốt hơn. Vì không thể lấy căn của giá trị âm, thêm 1 vào tất cả tỉ lệ phần trăm lợi nhuận để kết quả là số dương. Lấy căn 10 của số này và sau đó trừ đi 1 để có được tỉ lệ phần trăm trung bình. Giá trị trung bình hình học của lợi nhuận cho nhà đầu tư trong năm ngày qua là 0,61%. Theo qui tắc toán học, giá trị trung bình hình học sẽ luôn bằng hoặc nhỏ hơn giá trị trung bình số học.

Hình minh họa. Nguồn: Investopedia.com

Bằng chứng cho thấy giá trị trung bình hình học cung cấp một kết quả tốt hơn ở trong bảng trên. Khi giá trị trung bình số học là 0,67% được áp dụng cho mỗi giá cổ phiếu, giá trị cuối cùng là 152.63 đô la. Nhưng rõ ràng, NVDA được giao dịch với giá 157.32 đô la vào ngày cuối cùng - điều này có nghĩa là trung bình số học của lợi nhuận bị cường điệu hóa. Mặt khác, khi từng giá đóng cửa được cộng thêm bởi lợi nhuận trung bình hình học là 0,61% thì giá cuối cùng chính xác là giá 157.32 đã được tính. Đây là một ví dụ về lí do tại sao trung bình hình học phản ánh chính xác hơn về lợi nhuận thực tế của danh mục đầu tư.

Mặc dù giá trị trung bình là một công cụ tốt để đánh giá hiệu quả hoạt động của một công ty hoặc danh mục đầu tư, nó cũng nên được sử dụng với các công cụ thống kê khác để có được bức tranh tốt hơn và rộng hơn về tăng trưởng quá khứ và triển vọng tương lai của khoản đầu tư.

(Theo Investopedia)