Đồng tiền bị định giá thấp (Undervalued currency) là gì? Ưu điểm và hạn chế

Hình minh họa (Nguồn: img.daidoanket.vn)

Đồng tiền bị định giá quá thấp

Khái niệm

Đồng tiền bị định giá thấp trong tiếng Anh là Undervalued currency.

Đồng tiền bị định giá thấp (Undervalued currency) được định nghĩa như sau: Trong chế độ tỉ giá hối đoái cố định, đó là đồng tiền làm cho cán cân thanh toán luôn luôn bị thặng dư. Giá của nó (tỉ giá hối đoái) nằm dưới mức giá thị trường tự do và chính phủ phải mua ngoại tệ vào để giữ cho mức giá không thay đổi.

(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân)

Lí do đồng tiền bị định giá thấp

Tiền tệ có thể bị định giá thấp (mất giá) vì những lí do tự nhiên, chẳng hạn như khủng hoảng chính trị khiến cho phần còn lại của thế giới phải cảnh giác khi nắm giữ tài sản hoặc đồng tiền của quốc gia đó (ví dụ: Brazil và Thổ Nhĩ Kì trong giai đoạn 2013 - 2019). Hoặc trong một số trường hợp, chẳng hạn như Trung Quốc, chính phủ bị cáo buộc cố tình giữ tiền tệ bị định giá thấp.

Ưu điểm và hạn chế của đồng tiền bị định giá thấp

Ưu điểm của đồng tiền bị định giá thấp

- Đồng tiền bị định giá thấp mang lại sự thúc đẩy cho các nhà xuất khẩu. Ví dụ như Trung Quốc, bởi vì số tiền các nhà xuất khẩu Trung Quốc kiếm được chuyển đổi thành nhiều đồng nhân dân tệ hơn so với cách làm khác.

- Đồng tiền bị định giá thấp làm cho đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Ví dụ đồng Nhân dân tệ sẽ được chuyển đổi nhiều hơn để dành mua đất đai, nhà máy hoặc bất kì tài sản nội địa nào. Chi phí thiết lập FDI ở Trung Quốc giảm đi do đó thúc đẩy đầu tư FDI vào Trung Quốc nhiều hơn.

- Sự kì vọng về đồng tiền bị định giá thấp trong tương lai của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (People's Bank of China - PBOC) đã khiến cho đầu tư và lao động đổ dồn vào ngành xuất khẩu của Trung Quốc, biến Trung Quốc trở thành "Nhà máy sản xuất của thế giới"

- Đồng tiền bị định giá thấp làm cho hàng nhập khẩu vào Trung Quốc đắt hơn khi mua bằng Nhân dân tệ, do đó bảo vệ các doanh nghiệp Trung Quốc trong nước khỏi sự cạnh tranh của hàng nhập khẩu và giữ lại đầu tư và lao động trong nước.

Hạn chế của đồng tiền bị định giá thấp

- Việc bảo vệ một cách có hiệu quả chống lại hàng hóa nhập khẩu bằng cách định giá thấp đồng tiền có nghĩa là các doanh nghiệp trong nước giảm sức cạnh tranh.

- Ở một đất nước có nguồn cung lao động hạn chế, nhu cầu việc làm dư thừa có thể leo thang tiền lương, do đó có thể làm tăng lạm phát nói chung. Ví dụ trên thực tế: Điều này đã không xảy ra ở Trung Quốc trong nhiều thập kỉ vì dân số đông. 

Tuy nhiên, với chính sách một con có hiệu lực từ năm 2015, tình trạng thiếu lao động hiện nay đã xuất hiện, chi phí lao động ở Trung Quốc đã leo thang mạnh mẽ đang đe dọa vị trí là "Nhà máy sản xuất của thế giới"

(Tài liệu tham khảo: business.rutgers.edu)