Đô thị vệ tinh (Satellite Urban) là gì? Phân loại, chức năng và hướng phát triển

Hình minh họa (Nguồn Christianheadlines.com)

Đô thị vệ tinh (Satellite Urban)

Đô thị vệ tinh trong tiếng Anh là Satellite Urban.

Đô thị vệ tinh là những đô thị nhỏ có khoảng cách nhất định (về không gian và cư trú) với đô thị trung tâm nhưng nó vẫn phụ thuộc một số mặt cơ bản.

Đô thị vệ tinh phải được nối với đô thị trung tâm bằng hệ thống giao thông công cộng qui mô lớn và nhanh (tàu tốc hành, đường cao tốc) để những người có việc làm ở trung tâm vẫn có thể cư trú ở vệ tinh, nhằm giảm áp lực dân số và mật độ cư trú ở đô thị trung tâm, đồng thời tạo khoảng xanh để điều hoà môi trường sinh thái cho đô thị.

Chức năng và phân loại đô thị vệ tinh

Hiện nay, đô thị vệ tinh có nhiều chức năng khác nhau nhưng các nhà khoa học, nhà đô thị học đã thống nhất với nhau ở 3 chức năng cơ bản:

- Đô thị có chức năng công nghiệp;

- Đô thị để sinh sống;

- Đô thị có chức năng phát triển nghiên cứu khoa học, văn hóa giáo dục.

Nếu xét về vị trí, đô thị vệ tinh có thể chia thành vòng trong và vòng ngoài. Nếu dựa vào mối liên hệ với đô thị trung tâm, đô thị vệ tinh có thể chia thành ba loại:

- Mô hình hoàn toàn phụ thuộc;

- Mô hình nửa độc lập;

- Mô hình hoàn toàn độc lập.

Một số giải pháp nhằm phát triển đô thị vệ tinh theo hướng bền vững

- Trước hết, chính quyền thành phố cần có một tầm nhìn chiến lược trong tái cấu trúc mô hình tăng trưởng kinh tế, cũng như cần có một ý tưởng đột phá trong qui hoạch tổ chức không gian.

Thành phố cần khai thác tích cực các lợi thế về vị trí, vai trò, vị thế trong mối quan hệ vùng, các đặc điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên, hạ tầng kinh tế, kĩ thuật, xã hội… để đẩy mạnh khai thác có hiệu quả các lợi thế về đầu mối giao lưu quốc tế với những cửa ngõ đường hàng không, đường biển, dịch vụ, công nghệ, thương mại, tài chính, ngân hàng, giáo dục, đào tạo.

Các lợi thế so sánh và cạnh trạnh quốc gia, khu vực Đông Nam Á và quốc tế trong bối cảnh kinh tế thị trường, hội nhập và toàn cầu hóa…

- Trong qui hoạch kiến trúc cảnh quan, thành phố cần đề cao các yếu tố đặc thù thể hiện tính hiện đại, dân tộc, trên cơ sở khai thác có hiệu quả các yếu tố lịch sử văn hóa, tinh hoa kiến trúc truyền thống có giá trị, kết hợp hài hòa có chọn lọc với tinh hoa kiến trúc đương đại.

Bên cạnh đó, khi xây dựng các khu vực đô thị vệ tinh mới, kiến trúc công trình phải phát triển theo xu hướng kiến trúc hiện đại phù hợp với khí hậu nhiệt đới, kiến trúc xanh, tiết kiệm năng lượng, hài hòa với thiên nhiên nhằm bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng không gian sống của người dân đô thị.

- Cần tiếp tục hoàn thiện, phát triển đô thị thông minh, sáng tạo. Thành phố cần đồng hành cùng doanh nghiệp, sẵn sàng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hoàn thiện chính quyền điện tử để giảm phiền hà, chi phí cho người dân và nhà đầu tư.

- Việc quản lí đô thị không chỉ dừng lại trong nội vi của thành phố, mà còn phải xem xét đến mối tương quan với các mức độ quản lí của các tỉnh, thành lân cận.

Cần quan tâm thực hiện đầu tư qui hoạch đô thị theo kế hoạch đã được xác lập, nhằm giảm áp lực hiện đại cho thành phố, đồng thời tạo khả năng kết nối giao thông thuận tiện giữa đô thị hạt nhân và đô thị vệ tinh. Để xây dựng đô thị vệ tinh được thành công, phải coi trọng quản lí đô thị.

(Tài liệu tham khảo: moc.gov.vn – trang Web chính thức Bộ Xây Dựng)