Cơ sở chi phí (Cost basis) là gì? Đặc điểm

Ảnh minh họa. Nguồn: Janus Henderson Investors.

Cơ sở chi phí

Khái niệm

Cơ sở chi phí tiếng Anh là Cost basis.

Cơ sở chi phí là giá trị ban đầu của một tài sản nhằm mục đích tính thuế, thường là giá mua, được điều chỉnh để chia tách cổ phiếu, cổ tức và hoàn trả phân phối vốn. Giá trị này được sử dụng để xác định mức tăng vốn, bằng với chênh lệch giữa cơ sở chi phí của tài sản và giá trị thị trường hiện tại. 

Thuật ngữ này cũng có thể được sử dụng để mô tả sự khác biệt giữa giá tiền mặt và giá hợp đồng tương lai của một loại hàng hóa nhất định.

Đặc điểm của Cơ sở chi phí

Ở cấp độ cơ bản nhất, cơ sở chi phí của một khoản đầu tư là tổng số tiền đầu tư ban đầu, cộng với bất kì khoản hoa hồng hoặc phí nào liên quan đến giao dịch mua. Nó có thể được mô tả bằng số tiền mặt của khoản đầu tư hoặc hiệu quả trên mỗi cổ phiếu được trả cho khoản đầu tư.

Sử dụng chính xác cơ sở chi phí, hay còn được hiểu là cơ sở tính thuế, là một yếu tố rất quan trọng, đặc biệt nếu một người tái đầu tư cổ tức và phân phối lãi vốn thay vì lấy thu nhập bằng tiền mặt. 

Tái đầu tư phân phối làm tăng cơ sở thuế của khoản đầu tư, điều mà bạn phải tính đến để báo cáo mức tăng vốn thấp hơn và giảm số tiền thuế phải trả. Nếu không sử dụng cơ sở thuế cao hơn, có thể cuối cùng người đó sẽ phải trả thuế hai lần cho các phân phối được tái đầu tư. Xác định cơ sở chi phí chính xác cũng là bước đầu tiên khi tính toán lãi và lỗ sau khi một cổ phiếu được bán.

Phương pháp cơ sở chi phí trung bình thường được các nhà đầu tư sử dụng để báo cáo thuế quĩ tương hỗ. Một phương pháp cơ sở chi phí được báo cáo với công ty môi giới nơi tài sản của nhà đầu tư được giữ. Nhiều công ty môi giới mặc định sử dụng phương pháp cơ sở chi phí trung bình. 

Các nhà đầu tư cũng có thể chọn các phương pháp khác bao gồm: nhập trước xuất trước (FIFO), nhập sau xuất trước (LIFO), chi phí cao, chi phí thấp,... Khi một phương pháp cơ sở chi phí được xác định cho một quĩ tương hỗ cụ thể, thì nó phải luôn được duy trì hiệu lực. Các công ty môi giới sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư tài liệu thuế hàng năm về việc bán quĩ tương hỗ dựa trên bình chọn phương pháp cơ sở chi phí nào được sử dụng.

Khái niệm cơ sở chi phí về cơ bản tương đối đơn giản, nhưng nó có thể trở nên phức tạp theo nhiều cách. Theo dõi cơ sở chi phí là cần thiết cho mục đích thuế nhưng cũng cần thiết để giúp theo dõi và xác định đầu tư thành công. Điều quan trọng là quản lí hồ sơ tốt và đơn giản hóa chiến lược đầu tư nếu có thể.

(Theo Investopedia)