Bán giả (Wash Sale) là gì? Những đặc điểm cần lưu ý

Hình minh họa. Nguồn: Forbes

Bán giả

Khái niệm

Bán giả (hay giao dịch mua bán giả tạo), tiếng Anh gọi là wash sale.

Bán giả là giao dịch mà nhà đầu tư thực hiện để giảm thuế bằng cách bán một chứng khoán đang lỗ vào thời điểm cuối năm để xác nhận một khoản lỗ về vốn khi kê khai thuế trong năm đó. Nhà đầu tư thường sẽ mua lại chứng khoán đó vào đầu năm sau, đôi khi còn có thể mua với một mức giá thấp hơn.

Hình thức bán giả này là phương pháp mà nhà đầu tư nhận thấy rằng có thể ghi nhận một khoản lỗ về vốn mà không ảnh hưởng đến cơ hội có được khi nắm giữ cổ phiếu.

Hiểu rõ hơn về bán giả

Phương pháp bán giả hoạt động tại những quốc gia có luật thuế cho phép khấu trừ thuế những khoản lỗ chứng khoán xuất hiện trong năm tính thuế. Nếu không có những điều khoản này thì việc bán giả sẽ không đem lại lợi ích gì. Nhưng nếu có, thì việc bán giả chắc chắn sẽ xảy ra.

Hành động bán giả gồm có ba phần. Đầu tiên, nhà đầu tư nhận thấy mình đang nắm một vị thế lỗ vào cuối năm tính thuế và họ thực hiện đóng vị thế đó vào ngày cuối hay gần cuối của năm. Bước hai, việc bán này cho phép anh ấy ghi nhận một khoản lỗ vào phần lợi nhuận tính thuế, giúp làm giảm thu nhập trong năm của họ. Chi phí bỏ ra cho việc này phải nhỏ hơn phần thuế phải trả. Bước ba, sau khi năm mới bắt đầu, nhà đầu tư xem xét mua lại chứng khoán với cùng mức giá đã bán hoặc thấp hơn.

Luật bán giả ở Mỹ

Để ngăn chặn hành vi lạm dụng này, Sở Thuế vụ Mỹ (IRS) đã ban hành Luật Bán giả (Wash-Sale Rule). Luật này qui định nếu như nhà đầu tư mua lại một chứng khoán trong vòng 30 ngày kể từ ngày bán ra, thì những khoản lỗ từ giao dịch bán ra sẽ không được ghi nhận vào thu nhập báo cáo. Điều này giúp loại bỏ động cơ thực hiện hành vi bán giả trong ngắn hạn.

Ví dụ, giả sử một nhà đầu tư ở Mỹ có 15.000$ lãi về vốn từ việc bán cổ phiếu ABC. Lúc này, anh ấy rơi vào khung tính thuế cao nhất và phải trả 20% thuế lãi vốn, tương đương với 3000$ cho chính phủ. Nhưng nếu anh ấy bán đi cổ phiếu XYZ đang lỗ 7000$. Thì phần lãi vốn tính thuế bây giờ chỉ là 15.000$ - 7000$ = 8000$, nghĩa là anh ấy chỉ phải trả 1600$ tiền thuế. Khoản lỗ từ việc bán cổ phiếu XYZ đã làm giảm lợi nhuận thu được từ cổ phiếu ABC từ đó làm giảm thuế phải trả. 

Tuy nhiên, nếu nhà đầu tư đó mua lại cổ phiếu XYZ trong vòng 30 ngày kể từ ngày bán, thì giao dịch trên sẽ được coi là hành động bán giả và khoản lỗ đó sẽ không được ghi nhận.

(Theo Investopedia)