Tỉ lệ thay thế biên (Marginal Rate of Substitution-MRS) là gì?

Tỉ lệ thay thế biên

Khái niệm

Tỉ lệ thay thế biên trong tiếng Anh là Marginal Rate of Substitution, viết tắt là MRS.   

Trong kinh tế học, tỉ lệ thay thế biên (MRS) là lượng hàng hóa mà người tiêu dùng sẵn sàng tiêu thụ liên quan đến hàng hóa khác, miễn là hàng hóa mới cùng mức độ hữu dụng.

Tỉ lệ thay thế biên được sử dụng để phân tích hành vi của người tiêu dùng. Tỉ lệ thay thế biên được tính giữa hai hàng hóa được biểu thị bằng đường bàng quan (Indifference Curve), trong đó mỗi điểm dọc theo đường bàng quan đại diện cho lượng hàng X và lượng hàng Y mà khi thay thế cho nhau, mức độ hữu dụng vẫn không đổi.

Đặc điểm của Tỉ lệ thay thế biên

Độ dốc của đường bàng quan rất quan trọng đối với phân tích tỉ lệ thay thế biên.

Tại bất kì điểm nào dọc theo đường bàng quan, MRS là độ cong của đường bàng quan tại điểm đó.

Lưu ý rằng hầu hết các đường bàng quan là các đường cong, vì vậy độ cong thay đổi khi bạn di chuyển dọc theo đường bàng quan.

Đường bàng quan có thể là đường thẳng nếu độ cong không đổi, dẫn đến đường bàng quan biểu thị bằng đường thẳng dốc xuống.

Nếu tỉ lệ thay thế biên tăng lên, đường bàng quan sẽ lồi. Điều này thường không phổ biến vì nó có nghĩa là người tiêu dùng sẽ tiêu thụ nhiều hàng hóa X hơn để tăng mức tiêu thụ hàng hóa Y và ngược lại.

Thông thường, sự thay thế cận biên đang giảm dần, có nghĩa là người tiêu dùng chọn sản phẩm thay thế thay cho hàng hóa khác thay vì tiêu thụ nhiều hơn đồng thời các hàng hóa.

Công thức tính Tỉ lệ thay đổi biên

Công thức tính tỉ lệ thay thế biên MRS là:

Trong đó:

x, y là 2 hàng hóa khác nhau

dy/dx: đạo hàm của y đối với x

MU = hữu dụng biên của x, y

Ví dụ về cách sử dụng Tỉ lệ thay thế biên MRS

Ví dụ, một người tiêu dùng phải lựa chọn giữa hamburger và hotdog. Để xác định tỉ lệ thay thế biên, người tiêu dùng được hỏi sự kết hợp nào giữa hamburger và hotdog sẽ cung cấp cùng một mức độ hài lòng.

Khi các kết hợp này được biểu thị trên đồ thị, đường bàng quan bị lõm. Điều này có nghĩa là người tiêu dùng phải đối mặt với tỉ lệ thay thế biên giảm dần: họ càng có nhiều hamburger so với hotdog, họ càng ít ăn hotdog hơn.

Nếu tỉ lệ thay thế của hamburger cho hotdog là -2, thì cá nhân đó sẽ sẵn sàng từ bỏ 2 hotdog cho mỗi lần tiêu thụ thêm 1 hamburger.

Hạn chế của Tỉ lệ thay thế biên

Tỉ lệ thay thế biên MRS thường giới hạn việc phân tích cho hai biến.

Ngoài ra, MRS không nhất thiết phải kiểm tra mức độ hữu dụng biên vì lí thuyết đang xem mức độ hữu dụng biên của hai hàng hóa tương đương nhau, mặc dù trên thực tế có thể có mức độ hữu dụng khác nhau.

(Theo Investopedia)