Thị trường đất đô thị (Municipal Land Market) là gì?

Hình minh họa (Nguồn: McKinlay)

Thị trường đất đô thị (Municipal Land Market)

Thị trường đất đô thị - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Municipal Land Market hoặc Urban Land Market.

Thị trường đất đô thị được hiểu là nơi diễn ra các quan hệ kinh tế giữa các chủ thể khác nhau nhưng có cùng liên quan đến vấn đề đất đai đô thị. Thị trường đất đô thị có những đặc điểm khác biệt so với thị trường các hàng hóa thông thường khác. (Theo Giáo trình Quản lí Đô thị, NXB Thống kê)

Các yếu tố của thị trường đất đô thị

Cầu đất đô thị

Cầu đất đô thị đang ngày một tăng nhanh do những nhân tố sau đây:

- Cùng với sự phát triển của xã hội, đô thị hóa là một xu thế tất yếu của mọi xã hội phát triển.

- Sự phát triển của công nghệ hóa cũng là nguyên nhân quan trọng làm tăng cầu đất đô thị.

-  Sự phát triển của các hoạt động thương mại, dịch vụ là nhân tố thúc đẩy sự phát triển và mở rộng các trung tâm của đô thị.

- Sự gia tăng về thu nhập, cuộc sống được cải thiện.

Cung đất đô thị

Cung đất đô thị được hình thành từ các nguồn chủ yếu sau:

- Chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp.

- Khai thác sử dụng các vùng đất hoang hóa ven biển hoặc đất đồi núi bạc màu không sản xuất vào xây dựng phát triển mở rộng đô thị.

- Quĩ đất vốn có của các đô thị được luân chuyển từ những người không có nhu cầu sử dụng sang những người có nhu cầu sử dụng, chuyển đổi từ mục đích sử dụng này sang mục đích sử dụng khác có hiệu quả và hợp lí hơn.

Chủ thể tham gia thị trường đất đô thị

Nhà nước và các cơ quan đại diện của Nhà nước

Nhà nước tham gia vào thị trường đất đô thị với tư cách chủ yếu là người quyết định đến các quan hệ về cung đất thực hiện quyền sở hữu về kinh tế của Nhà nước đối với đất đai. 

Nhà nước có thể hoàn toàn làm thay đổi thị trường đất đai bằng việc điều chỉnh qui hoạch phân bố sử dụng đất, mở rộng qui mô không gian phát triển đô thị gắn liền với sự đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng cũng như những thay đổi về qui định giới hạn và tiêu chuẩn sử dụng đất.

Các tổ chức sử dụng đất

Các tổ chức được giao quyền sử dụng đất tham gia vào thị trường đất đai với tư cách là người thực hiện các nghĩa vụ sử dụng đất đối với Nhà nước; tham gia vào các quan hệ trao đổi chuyển nhượng quyền sử dụng đất với tư cách là cung vừa là cầu về đất đai đô thị. 

Các tổ chức này chủ yếu tham gia vào thị trường đất đai dành cho công nghiệp, đất công sở, các trung tâm thương mại, các khu vui chơi giải trí... và ít nhiều mang tính chất của các quan hệ về bất động sản.

Cá nhân hoặc hộ gia đình người dân đô thị

Các cá nhân hoặc gia đình chủ yếu tham gia vào thị trường đất khu dân cư gắn liền với nhà ở đô thị. Các chính sách về nhà ở của Nhà nước sẽ chi phối rất lớn đến các quan hệ và sự tham gia của các cá nhân hoặc các hộ dân cư đến thị trường đất đô thị. (Theo Giáo trình Quản lí Đô thị, NXB Thống kê)