Qui hoạch chung (General Planning) là gì? Đặc điểm của qui hoạch chung
Qui hoạch chung (General Planning) (Nguồn: Encyclopaedia Britannica)
Qui hoạch chung (General Planning)
Qui hoạch chung - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ General Planning.
Quy hoạch chung là việc tổ chức không gian, hệ thống các công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình hạ tầng xã hội và nhà ở cho một đô thị phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội của đô thị, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phát triển bền vững. (Theo Luật qui hoạch đô thi năm 2009)
Đặc điểm của qui hoạch chung
Về lí thuyết
Một cách gần đúng, có thể coi qui hoạch chung là công cụ tổ chức định hướng phát triển không gian vật thể trong lãnh thổ đô thị, nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ thực hiện đường lối, chính sách, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đô thị.
Về bản chất
Về bản chất công việc, qui hoạch chung là sắp xếp, bố trí các nhóm hay các dạng hoạt động của con người trong một không gian đô thị, với mục tiêu là loại trừ những cản trở và tăng cường sự hỗ trợ lẫn nhau giữa các hoạt động đó, không chỉ trong giai đoạn trước mắt, mà còn đáp ứng được cho các giai đoạn phát triển lâu dài trong tương lai.
Về hình thức cư trú
Xã hội đô thị biểu hiện lối sống hiện đại nhất, nó đòi hỏi đáp ứng nhu cầu nhiều mặt cho cuộc sống con người.
Vì vậy yêu cầu công tác qui hoạch chung phải mang lại nhiều lợi ích, ngoài lợi ích kinh tế, nó còn phải giải quyết tốt các mối quan hệ trong đời sống xã hội của người dân đô thị như tạo ra sự hài hòa giữa nơi ở và nơi làm việc, tạo ra nhiều việc làm và nhiều thời gian rảnh rỗi hơn cho người dân nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống thông qua nghỉ ngơi, vui chơi, giải trí, cũng như bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, di tích lịch sử văn hóa... an ninh quốc phòng, bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường đô thị.
Về đặc thù hoạt động
Đô thị biểu hiện tính đa ngành, đa thành phần và đa mục tiêu. Đa ngành thể hiện trong việc tham gia của nhiều ngành vào mục đích phát triển đô thị.
Đa thành phần thể hiện ở nhiều thành phần xã hội đóng góp sức mình cho hoạt động và phát triển đô thị.
Đa mục tiêu thể hiện ở lợi ích đa dạng của đô thị như kinh tế, xã hội, bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, cảnh quan kiến trúc lịch sử, bản sắc dân tộc, giữ gìn an ninh và quốc phòng, bảo vệ môi trường...
Như vậy qui hoạch chung là một khoa học tổ chức không gian chiến lược, được tổng hợp trên cơ sở các khoa học khác, gồm Khoa học Tự nhiên, Kinh tế, Chính trị, Xã hội - Nhân văn,... và Môi trường. Song để phát triển bền vững, thì Môi trường là vấn đề quan trọng nhất, bởi Môi trường là cái nôi của sự sống, là nền tảng của sự phát triển. (Theo Môi trường trong qui hoạch xây dựng, NXB Xây dựng)