Nòng súng bốc khói (Smoking Gun) là gì?

Nòng súng bốc khói

Khái niệm

Nòng súng bốc khỏi trong tiếng Anh là Smoking Gun.

Nòng súng bốc khói là thứ dùng làm chứng cớ hoặc bằng chứng không thể chối cãi, đặc biệt khi dùng để buộc tội ai đó. 

Dưới đây là một ví dụ về thuật ngữ này được CNN sử dụng vào ngày 6/2/2002:

"Trước đây có thể không có bằng chứng nào, nhưng hiện tại, một bản ghi nhớ bí mật - được đích thân trao cho Phó Tổng thống Mỹ Dick Cheney bởi Ken Lay, cựu chủ tịch và CEO của Enron, giúp giải thích lí do tại sao Nhà Trắng quá e dè trước Enron và tại sao Cheny và Tổng thống Mỹ George W. Bush ngoan cố từ chối công bố các hồ sơ của các cuộc họp lực lượng đặc nhiệm năng lượng đó. Bản ghi nhớ được tờ San Francisco Chronicle thu được và đưa tin độc quyền vào tuần trước. Đây là nòng súng bốc khói (bằng chứng không thể chối cãi) của Enron".

Cụm từ "nòng súng bốc khói" gợi lên hình ảnh một kẻ sát nhân đang cầm một khẩu súng vừa mới được bắn và nạn chân nằm ở ngay dưới chân hắn ta. Đó chính là bằng chứng không thể chối cãi rằng người đó vừa giết người. Nguồn gốc của cụm từ dường như bắt nguồn từ truyện ngắn "The Gloria Scott" của Sir Arthur Conan Doyle (tác giả của bộ truyện nổi tiếng Sherlock Holmes). Trong truyện, Doyle đã viết: "Người giáo sĩ đứng với khẩu súng đang bốc khỏi trên tay ông ta".

Vụ bê bối Watergate

Cụm từ này được chú ý trong cuộc đối thoại công khai trong vụ bê bối Watergate những năm 1970. Vào tháng 6/1972, Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã có một cuộc đối thoại tại Nhà Trắng với người phụ tá HR Haldeman. Trong cuộc trò chuyện này, ông đã ra lệnh cho Haldeman yêu cầu FBI ngừng điều tra vụ đột nhập Watergate, đưa ra nhiều lí do tại sao lại sử dụng lệnh này.

Cuộc trò chuyện đã được ghi âm lại. Khi sự tồn tại và nội dung của băng âm thanh được đưa ra ánh sáng vào năm 1974, nó tiết lộ rằng Nixon đã tự mình tham gia bao che cho bê bối Watergate và đã cản trở việc thực thi công lí. Cuốn băng này được gọi rộng rãi là "nòng súng bốc khói" (bằng chứng không thể chối cãi). Trên thực tế, Ủy ban Hạ viện đặc trách về Tư pháp đã hỏi "Nòng súng bốc khỏi ấy ở đâu?" trong nỗ lực liên kết với Nixon và che đậy vụ đột nhập Watergate.  

Watergate là vụ bê bối lớn nhất trong lịch sử chính trị Mỹ, kéo theo hệ quả là lần đầu tiên và duy nhất cho tới thời điểm này, tổng thống Nixon phải từ chức trước khi hết nhiệm kì.

Sự hồi sinh của cụm từ "nòng súng bốc khói"

Cụm từ này được hồi sinh rộng rãi vào năm 2003 trong cuộc tìm kiếm vũ khí hủy diệt hàng loạt mà một số người tuyên bố nó đang được sản xuất tại Iraq. Các đội tìm kiếm bằng chứng hiển nhiên về sự tồn tại của vũ khí này được cho là đang tìm kiếm "nòng súng bốc khói". Các quan chức và phóng viên Liên Hợp Quốc đều sử dụng thuật ngữ với ý nghĩa rất cụ thể này. 

Thuật ngữ "nòng súng bốc khói" cũng đã được chuyển sang lĩnh vực khoa học trong những năm gần đây. Vào năm 2014, một khám phá về sóng hấp dẫn kết hợp với một lí thuyết mới liên quan đến sự phình ra nhanh chóng của vũ trụ tại thời điểm bắt đầu của nó, được gọi là "nòng súng bốc khói". Bằng chứng hiển nhiên này mang lại sự hợp lí của thuyết Big Bang. 

(Theo Investopedia)