Nhiễu thông tin (Information Noise) là gì?

Hình minh họa. Nguồn: Phys.org

Nhiễu thông tin

Khái niệm

Nhiễu thông tin trong tiếng Anh là information noise.

Nhiễu thông tin là hiện tượng thông tin đi từ nguồn đến nơi nhận bị sai lệch (hay bị méo mó hoặc hiểu khác đi). Lí thuyết thông tin đã chỉ ra rằng nguyên nhân cơ bản ảnh hưởng đến chất lượng thông tin là nhiễu thông tin. 

Đây là một trong những vấn đề quan trọng liên quan đến chất lượng của thông tin sử dụng trong quản lí và điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. 

Các loại nhiễu thông tin

Có 3 loại nhiễu thông tin, đó là: nhiễu vật lí, nhiễu ngữ nghĩa và nhiễu thực dụng. 

Nhiễu vật lí

Nguyên nhân gây ra loại nhiễu này là do sự cố kĩ thuật, hoặc do môi trường khi truyền thông tin. Để khắc phục nhiễu vật kí chỉ có thể sử dụng các biện pháp kĩ thuật. 

Nhiễu ngữ nghĩa

Nguyên nhân gây ra loại nhiễu nà là do các hiện tượng ngôn ngữ (như từ đồng âm dị nghĩa hoặc từ đồng âm khác nghĩa), do khái niệm vòng quanh hoặc khái niệm chưa thống nhất, do lỗi văn phạm.

Nhiễu thực dụng

Nguyên nhân gây ra loại nhiễu này là do người truyền thông tin và người nhận thông tin bị chi phối bởi các quan hệ xã hội hay bởi lợi ích kinh tế. Đây là nguyên nhân thường xuyên nhưng rất khó khắc phục. Để hạn chế nhiễu thực dụng, khi xây dựng hệ thống thông tin cần phải sử dụng nhiều biện pháp đồng bộ như giáo dục, tổ chức, hành chính, kinh tế. 

Các yếu tố gây nhiễu thông tin 

Các yếu tố gây nhiễu bao gồm:

- Sự khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa. 

- Môi trường truyền thông tin không tốt. Ví dụ như tiếng ồn, thời tiết... 

- Ý nghĩa không rõ ràng, quá trình mã hóa bị lỗi. Ví dụ như người nói sử dụng ngôn ngữ không chính xác, dùng từ địa phương. 

- Kênh truyền thông hoạt động không hiệu quả: phát âm không chuẩn, độ nhạy của giác quan kém, chữ viết không rõ ràng, điện thoại bị trục trặc... 

- Các yếu tố tâm lí ở người phát và người nhận: sự không tập trung, sự nóng vội, những định kiến, thành kiến, tâm trạng không tốt...

(Theo Giáo trình Thống kê doanh nghiệp, NXB Đại học Kinh tế quốc dân)