Lí thuyết (Theory) trong kinh tế học là gì?

Lí thuyết (Theory)

Định nghĩa

Lí thuyết trong tiếng Anh là Theory.

Kinh tế học (Economics) là môn khoa học nghiên cứu cách thức mà cá nhân và xã hội lựa chọn việc sử dụng nguồn lực khan hiếm của mình như thế nào.

Cũng giống như các ngành khoa học khác, kinh tế học quan tâm đến việc giải thích các hiện tượng được quan sát. Ví dụ, tại sao các doanh nghiệp có xu hướng thuê thêm hay sa thải lao động khi giá các nguyên vật liệu thay đổi? Có bao nhiêu lao động của một doanh nghiệp hay của một ngành được thuê mướn hay bị sa thải nếu giá cả nguyên liệu tăng lên, chẳng hạn là tăng 10%.

Trong kinh tế học cũng như các ngành khoa học khác, việc giải thích và dự đoán đều dựa trên các lí thuyết. Các lí thuyết được phát triển để giải thích các hiện tượng được quan sát dựa trên một loạt các qui tắc và giả định cơ bản.

Ví dụ và ý nghĩa của lí thuyết

Lí thuyết về doanh nghiệp bắt đầu bằng một giả định đơn giản - các doanh nghiệp cố gắng tối đa hóa lợi nhuận của mình. Lí thuyết sử dụng giả định này để giải thích cách thức các doanh nghiệp lựa chọn số lượng lao động, số lượng vốn, số lượng nguyên liệu dùng cho sản xuất, cũng như số lượng sản phẩm mà họ sản xuất ra.

Lí thuyết này cũng giải thích các lựa chọn này phụ thuộc như thế nào vào giá cả của các yếu tố đầu vào như lao động, vốn, và nguyên liệu cũng như giá sản phẩm mà các doanh nghiệp có thể chấp nhận.

Các lí thuyết kinh tế cũng là cơ sở để đưa ra dự đoán. Như vậy, lí thuyết về doanh nghiệp cho chúng ta biết liệu rằng số lượng sản phẩm của một doanh nghiệp sẽ tăng hay giảm, có tương ứng với việc tăng tiền lương hoặc giảm giá nguyên liệu đầu vào hay không. Bằng việc ứng dụng các kĩ thuật thống kê và kinh tế lượng, các lí thuyết có thể được sử dụng để xây dựng các mô hình, mà từ các mô hình này có thể đưa ra những dự đoán định lượng.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế học vi mô, NXB Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh)