Lí thuyết bong bóng (Bubble Theory) là gì?

Lí thuyết bong bóng

Khái niệm

Lí thuyết bong bóng trong tiếng Anh là Bubble Theory.

Lí thuyết bong bóng là một giả thuyết tài chính cho rằng giá của tài sản có khả năng sẽ tăng nhanh chóng khi các nhà đầu tư bắt đầu mua vào với mức giá vượt quá giá trị hợp lí của nó.

Giả thuyết này cũng cho rằng nối tiếp sự tăng giá nhanh chóng của thị trường sẽ là sự sụp đổ giá bất ngờ khi các nhà đầu tư rời bỏ các tài sản được định giá quá cao; và các sự kiện này xảy ra mà gần như không có dấu hiệu báo trước rõ ràng.

Nội dung của lí thuyết bong bóng

Lí thuyết bong bóng áp dụng cho bất kì loại tài sản nào tăng cao hơn giá trị cơ bản của nó, bao gồm chứng khoán, thị trường hàng hóa, thị trường nhà ở, và các ngành công nghiệp và kinh tế. 

Nhà đầu tư rất khó phân biệt bong bóng khi nó đang diễn ra vì họ không thể dễ dàng phán đoán rằng giá đang được giao dịch trên thị trường phản ánh chính xác các giá trị trong tương lai hay chỉ đơn thuần là có nhiều người tham gia thị trường đang có cái nhìn quá tích cực và lệch lạc.

Bong bóng rất nguy hiểm cho các nhà đầu tư vì chúng được định giá quá cao trước khi đổ vỡ, và khoảng thời gian kéo dài của nó không thể biết trước. Khi bong bóng vỡ, giá giảm và ổn định ở mức định giá hợp lí hơn, gây ra tổn thất đáng kể cho nhiều nhà đầu tư. 

Ví dụ gần đây nhất về bong bóng có thể được quan sát trong giá của Bitcoin từ năm 2016 đến 2019.

Cầu dư thừa sẽ tạo ra bong bóng khi những người mua quá hăng hái mua vàotài sản dẫn đến giá tăng nhanh chóng. Giá tăng lại càng thu hút thêm sự chú ý và tạo ra nhiều cầu hơn nữa, cho đến khi có đủ nhà đầu tư nhận ra rằng tình hình này khó có thể được tiếp tục duy trì và bắt đầu bán ra. 

Một khi có nhiều người bán ra, quá trình đảo ngược. Những người mua ở mức giá cao nhất thường là những người chịu tổn thất nặng nề nhất khi bong bóng vỡ.

Việc xác định bong bóng khi chúng đang dần hình thành là rất khó. Tuy nhiên, nỗ lực của các nhà đầu tư sẽ được đền đáp xứng đáng nếu họ có thể nhận ra bong bóng trước khi nó vỡ và bán ra trước khi xảy ra bán tháo. Vì vậy có nhiều nhà đầu tư bỏ nhiều thời gian và công sức để cố gắng phát hiện bong bóng.

Bong bóng và thị trường hiệu quả

Về lí thuyết, một thị trường hiệu quả nơi mà giá tài sản phản ánh giá trị kinh tế thực sự của chúng sẽ không tạo ra bong bóng. Một số nhà kinh tế học tin rằng chỉ có thể nhận ra bong bóng sau khi chúng đã vỡ, số khác tin rằng các nhà đầu tư có thể phần nào dự đoán chúng ở một mức độ nào đó. 

Vì bong bóng phụ thuộc vào sự tăng giá vượt xa giá trị thực của một loại tài sản, nên những nhà đầu tư quan tâm đến việc tìm chúng nên quan sát các biểu đồ biểu diễn sự thay đổi giá xảy ra trong thời gian ngắn. 

Tuy nhiên, giá của một loại tài sản càng biến động, nhà đầu tư sẽ càng gặp khó khăn hơn trong việc xác định sự hình thành bong bóng.

Sức hấp dẫn của bong bóng nằm ở lượng tiền khổng lồ được đổ vào khi chúng hình thành. Ngay cả một nhà đầu tư nhận ra bong bóng khi nó đang lớn dần cũng có thể bị cám dỗ để mua vào, với hi vọng sẽ kịp thu được lợi nhuận trước khi bong bóng thực sự đổ vỡ. 

(Theo investopedia)